واژه‌ی نوروپاتی به معنای بیماری یا آسیب عصبی است. علائم نوروپاتی می‌تواند شامل بی‌حسی و گزگز، احساس مورمور و سوزن‌سوزن شدن (پارستزی)، حساسیت به لمس و ضعف عضلانی باشد. در این موارد ممکن است عوامل یا محرک‌هایی که در حالت عادی دردی در بدن ایجاد نمی‌کنند، موجب بروز درد شوند. علائم نوروپاتی بسیار شدید و پیشرفته می‌تواند احساس درد تیز و سوزان (خصوصاً در شب)، تحلیل عضلات، فلج و اختلال در عملکرد ارگان‌ها و غدد باشد، اما خوشبختانه با به‌کارگیری روش‌های درمانی مختلفی می‌توان این علائم را کنترل کرد.برای شناخت انواع بیماری نوروپاتی و توضیح اجمالی در مورد آنها اینجا کلیک کنید.
درمان
بریس‌های ارگونومیک/کفش‌های طبی
-
وسایل کمکی مکانیکی مانند بریس‌های دست و پا می‌توانند درد و میزان ناتوانی فیزیکی را کاهش دهند. این وسایل می‌توانند ضعف عضلانی را تا حدودی جبران کنند و یا گیرافتادگی عصب را تا حدی بهبود دهند.
-
کفش‌های طبی می‌توانند مشکلات نحوه‌ی راه رفتن را برطرف کنند و از بروز آسیب‌های پا در افرادی که پایشان حس ندارد، جلوگیری کنند.
دارودرمانی
داروهای ضد افسردگی (دزیپرامین، نورتریپتیلین)
داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (TCA) با مهار جذب نوراپی نفرین و سروتونین در بدن فعالیت می کنند. این دارو ها خط اول درمان برای تسکین درد عصب هستند. TCA هایی نیز وجود دارند که به عنوان خط دوم و سوم درمان نوروپاتی استفاده می شوند. TCAs هایی که خط سوم درمان هستند، مانند آمیتریپتیلین و ایمی پرامین، قبل از توسعه TCAs های ثانویه مورد تایید قرار گرفته اند. TCAs های ثانویه مانند نورتریپتیلین و دزپپرامین برای درمان درد عصبی ارجع تر هستند.
مهار کننده های باز جذب سروتونین و نوراپی نفرین SNRI) ها) (دولوکستین، ونلافاکسین)
مهارکننده های بازدارنده سروتونین و نوراپی نفرین (SNRIs) به عنوان خط اول درمان برای درمان درد نوروپاتیک توصیه می شود. FDA دولوکستین (سیمبالتا) را برای درمان درد عصبی تایید کرده است. ونلافاکسین (افکسور) نیز برای درمان درد عصب استفاده می شود.
لیگاند های کانال کلسیم (گاباپنتین و پرگابالین)
لیگاند های کانال کلسیم شامل داروی گاباپنتین (Neurontin) و پرگابالین (Lyrica) است. هر دو این دارو ها توسط FDA برای درمان درد عصبی تایید شده است. این داروها با اتصال به کانال های کلسیم و مهار انتشار انتقال دهنده عصبی به کاهش درد در بدن کمک می کنند.
لیدوکائین موضعی ۵٪
لیدوکائین موضعی ضد درد است. این ماده با تغییر هدایت سیگنال در نورون ها درد را کاهش می دهد. این ماده به کانال های سدیم که در غشای سلولی سلول های عصبی قرار دارند متصل شده و منجر به مهار سیگنال می شود.
خط دوم درمان
ترامادول و سایر داروهای ضد افسردگی مانند متادون، اکسی کدون و مورفین اثربخشی خود را در بیماران مبتلا به درد عصبی نشان داده اند، اما به علت اعتیادآور بودنشان و سایر عوارض جانبی جدی پس از استفاده از آن ها در گروه خط دوم داروهای درمان نوروپاتی جای می گیرند.
ترامادول (Ultram)
ترامادول یک آگونیست ضعیف گیرنده μ-opioid است که جذب سرتونین و نوراپی نفرین را مهار می کند. این کار باعث تسکین سریع درد می شود.داروهای موضعی نیز راه دیگری برای درمان درد نوروپاتی هستند. دو مورد از این داروها عبارت‌اند از لیدوکائین موضعی (داروی بی‌حس‌کننده) و کپساسین (ماده‌ی موجود در فلفل تند که گیرنده‌های عصبی را مسدود می‌کند).
درمانهای غیر تهاجمی
اوزون تراپی
اوزون‌درمانی، روش درمانی جدیدی برای نوروپاتی محیطی است که اکسیژن فعال برای ایمنی بدن را افزایش، گردش خون را بهبود و التهاب را کاهش می‌دهد و سیستم ایمنی بدن را تحریک می‌کند. روش اوزون تراپی از طریق غنی‌سازی خون و لنف عمل می‌کند و موجب کاهش درد و گرفتگی عصب‌ها میشود.
بلاک اعصاب
برای درمان دردهای مزمن معمولاً از روش بلوک کردن عصب استفاده میشود.
برای بلوک عصب، روش‌های مختلف جراحی و غیر جراحی وجود دارد. روش جراحی دشواری بیشتری نسبت به روش‌های غیر تهاجمی دارد که از آن جمله می‌توان به امکان ایجاد نوروما و دردهای پس از عمل اشاره نمود. به همین دلیل ترجیح بر عدم انجام عمل جراحی مگر در مواقع ضروری است. از این میان، سه روش غیر جراحی برای بلوک کردن عصب کاربرد بیشتری یافته‌اند:
تزریق داروهای مختلف ضد درد، ضد التهاب، ضد تحریکات عصبی و پرش های عصبی به غلاف عصب
فریز کردن اعصاب محیطی (Cryoanalgesia) که دقیق‌تر از روش قبلی است .
درمان به وسیله امواج رادیوفرکوئنسی که روشی مطمئن‌تر از دو روش قبلی است و بر پایه تخریب دمایی برخی از اعصاب با استفاده از الکترودی با قابلیت تولید حرارت قرار دارد.
پالس رادیوفرکوئنسی
در این روش یک ولتاژ خاص را در کنار عصب اعمال می و باعث مهار فیبرهای منتقل کننده درد که باعث مهار انتقال عصبی درد شده، و با تاثیر بر دستگاه ایمنی باعث کاهش درد میشود. این روش بنا به صلاحدید پزشک ممکن است در چند مرحله صورت گیرد.
پلاسمای غنی از پلاکت(PRP)
پی آر پی (پلاسمای غنی از پلاکت) یک روش احیا کنند است که در آن محلولی که دارای غلظت بسیار بالای پلاکت است، در اطراف عصب آسیب‌دیده تزریق میشود. پلاکت‌ها دارای فاکتورهای رشد نوروژنیک هستند و بدن شما به طور طبیعی، نیروی درمانی خود بر روی نقاطی متمرکز می‌کند که در آن PRP تزریق شده است.
درمان با لیزر سرد
روش درمان با لیزر کم‌توان و امواج مادون‌قرمز در موارد آسیب‌های عصبی و همچنین آسیب‌های بافت‌های نرم به کار می‌رود. قرار دادن نور بر روی ناحیه‌ی آسیب‌دیده موجب تحریک رگ‌های خونی ریز و منبسط شدن آنها میشود و بنابراین خون‌رسانی بیشتری به ناحیه آسیب‌دیده میشود. خون‌رسانی بیشتر به بافت عصب‌های آسیب‌دیده موجب رسیدن آب، اکسیژن، مواد غذایی و سلول‌های رشدی بیشتر به آنها میشود.
شاک‌ویوتراپی
شاک‌ویوتراپیروشی مؤثر برای بهبود آسیب‌های بافتی در پاها، ناشی از نوروپاتی محیطی است. این روش موجب تحریک بدن برای ساختن مویرگ‌های جدید و پیشرفت روند تکثیر سلولی میشود و بدین ترتیب روند بهبودی در بافت‌هایی با زخم و آسیب‌های مزمن را تسریع می‌کند. در شاک‌ویوتراپی از امواج صوتی کنترل‌شده برای ایجاد آسیب‌های بافتی میکرو در مناطق ملتهب استفاده میشود تا بدن برای آغاز روند بازسازی و ترمیم خود، تحریک شود.
تحریک الکتریکی عصب‌ها
تحریک الکتریکی عصب‌ها (TENS) از طریق کاشت کاتتر در ناحیه محیطی و مرکزی روشی غیرتهاجمی برای تسکین درد ناشی از نوروپاتی و بهبود علائم مربوط به دیابت است. در این روش درمانی، الکترودهایی به پوست و در نزدیکی عصب‌های مورد نظر چسبانده می‌شوند و سپس جریان الکتریکی از طریق این الکترودها به بدن فرستاده میشود تا عصب‌های آسیب‌دیده و بافت‌های اطراف آن را توانبخشی کرده و موجب آغاز روند بهبودی آنها شود.
طب سوزنی
طب سوزنیروشی است که در آن روند طبیعی ترمیم و بازسازی در بدن تحریک به آغاز شدن میشود و بنابراین بافت‌های آسیب‌دیده بر اثر نوروپاتی شروع به بهبودی و عملکرد بهتر می‌کنند. برای انجام این کار، سوزن‌های باریکی در نقاط کاملاً مشخصی از بدن فرو برده می‌شوند و سپس از طریق این سوزن‌ها، گرما یا جریان الکتریکی به بدن فرستاده میشود.
میکروواس تراپی (Micro-Vas)
میکروواس تراپی (Micro-Vas) یکی از روش‌های درمانی تائید شده توسط سازمان FDA است که نوروپاتی را درمان و روند پیشروی آن را معکوس می‌کند. در روش میکروواس تراپی، در عضلات درگیر بیماری، چرخه‌هایی از انقباضات ملایم و سپس رهاسازی (شل شدن عضله) ایجاد می‌گردد. این روند موجب افزایش سطح اکسیژن در بافت‌های آسیب‌دیده میشود و بنابراین روند درمان تسریع پیدا می‌کند.
جراحی
این روش آخرین روشی است که در صورت عدم پاسخگویی به روش های مذکور اتخاذ می شود. در این روش نخاع اعصاب درد قطع میشود.
ورزش
ورزش کردن برای درمان نوروپاتی محیطی، بیماران را هم به لحاظ روحی و هم به لحاظ جسمی، تسکین می‌دهد. ورزش کردن موجب افزایش جریان خون میشود که این موضوع موجب کاهش گرفتگی عضلات در نواحی مورد نظر شده و بافت‌های عصبی را تقویت می‌کند. ورزش‌های مخصوص نوروپاتی محیطی به کاهش استرس‌هایی که منجر به افسردگی می‌شوند، کمک می‌کند.
حرکات افزایش انعطاف
-
کشش همسترینگ در حالت نشسته
-
کشش رباط (فاسیت پلانتار) کف پا
تمرینات افزایش قدرت عضلانی
-
جمع کردن مچ پا به طرف داخل
تمرینات تعادلی
