بورس ها تشکیل شده اند از کیسه های ساینوویال (مفصلی)که هدفشان اجازه دادن به کشیده شدن و حرکت عضلات و تاندون ها از روی یکدیگر در نواحی که حرکت مکرر انجام میشود،است.این کیسه های ساینوویال به وسیله غشای ساینوویال پوشانده شده اند که حاوی شبکه ای از رگهای خونی اند که مایع ساینووسال را ترشح می کنند. نتایج بورسیتیس (التهاب بورس) در افزایش تولید مایع ساینوویال موجب تورم کیسه های بورس می شود. با استفاده مفرط و نادرست، این بورس ها ممکن است ملتهب، بزرگ و در موقعییت های نادری عفونی شوند. به التهاب بورس، بورسیتیس گفته می شود.تندون ها بافت های طناب مانندی هستند که عضلات را به استخوان ها متصل می کنند.
بورس رتروکالکانئال در پشت مچ پا دقیقا جلوی محل اتصال تندون آشیل به استخوان پاشنه قرار دارد. وظیفه این بورس نرم کردن حرکات تندون آشیل روی استخوان پاشنه است.
بورسیتیس رتروکالکانئال یکی از دلایل معمول درد پشت پاشنه پا است. این بورس به دلایل مختلفی مستعد التهاب است که شایع ترین آن ها وارد شدن ضربه مستقیم به پشت پا طی ورزش هایی مانند فوتبال که ممکن است به فردی تکل از پشت زده شود و آسیب دیدگی های میکروسکوپی تکرار شونده طی فعالیت هایی مانند دویدن روی سطوح ناصاف هستند. اگر این بیماری درمان نشود و حالت مزمن پیدا کند، ممکن است رسوب کلسیم در بورس اتفاق بی افتد که باعث سخت و استخوانی شدن آن می شود، بورس هرچه بیشتر ناکارآمد می شود و درمان نیز مشکل می گردد. نقرس، بیماری های باکتریایی و قارچی نیز می توانند باعث بورسیتیس رتروکالکانئال شوند.
بیمار مبتلا به این بورسیتیس از درد پاشنه پا شکایت می کند که این درد می تواند به سمت مچ پا نیز منتشر شود. ممکن است بیمار نتواند فعالیت هایی مانند پایین رفتن از پله ها، ایستادن روی نوک انگشتان و زانو زدن را انجام دهد. در معاینه فیزیکی با به آرامی ضربه زدن به پشت مچ پای بیمار، بیمار افزایش درد خواهد داشت. اگر التهاب زیادی رخ داده باشد ممکن است رنگ پوست پوشاننده بورس سرخ شود و پشت مچ پا ورم کرده به نظر برسد. در مواردی بورس افزایش حجم فوق العاده زیادی خواهد داشت که برای بیمار بسیار عذاب آور است. در یکی از مانور های تشخیصی این پزشک کف پای بیمار را ثابت نگه می دارد و از بیمار می خواهد تا با نوک پایش به دست پزشک نیرو وارد کند. این کار معمولا افزایش درد بیمار را به دنبال خواهد داشت. اگر پزشک در طی این مانور ناگهان دستش را از کف پای بیمار بردارد و کف پای بیمار آزادانه به سمت عقب حرکت ناگهانی داشته باشد، بیمار افزایش درد فوق العاده ای خواهد داشت. اگر رسوب کلسیم در بورس و تندون های اطرافش اتفاق افتاده باشدف بیمار در تکان دادن کف پایش به هر دو سمت بالا و پایین درد خواهد داشت و گزارش می کند که در محل مفصل، به خصوص بعد از بیدار شدن از خواب، احساس خشکی می کند. معمولا بیمار نمی تواند روی پای آسیب دیده به خواب برود. در مواردی ممکن است این بورس شود که با علائم سیستمیک مانند درد و علائم منطقه ای مانند تغییر رنگ پوست پوشاننده بورس می توان این بیماری را تشخیص داد.
انجام رادیوگرافی برای تمام بیماران مبتلا به درد مچ پا الزامی است تا عدم وجود بیماری های استخوانی اثبات شود. بر اساس شرح حال بیمار و تشخیص پزشک آزمایشات تکمیلی مانند شماش سلول های خونی نیز انجام می شوند. MRI و تصویربرداری سونوگرافی نیز می توانند به تایید شدن تشخیص و همچنین کشف دیگر بیماری های پاشنه پا مانند رسوب کلسیم در تندون های اطراف بورس و بورسیتیس آشیل نیز کمک کنند. در موارد نادر ممکن است بورس ملتهب عفونی شود که عدم تشخیص این موضوع می تواند باعث نتایج بسیار خطرناکی برای بیمار شود.
تصویر رادیوگرافی نشان دهده بیماری استخوانی پاشنه پا:
تصویر MRI نشان دهنده بورسیتیس رتروکالکانئال:
نحوه انجام تزریق:
تزریقات عموما به دو صورت انجام می شوند. روش اول استفاده از لندمارک (مشخصات) های سطحی بدن برای پیدا کردن محل تزریق است و روش دوم استفاده از دستگاه های تصویربرداری (که در بین این روش ها سونوگرافی بیشرین کارآیی و کمترین عوارض جانبی را دارد). در روش لندمارک به دلیل نداشتن دید و آگاهی کامل از جزئیات داخل بدن امکان خطا و عوارض جانبی بالا می باشد که این مشکلات با استفاده از روش سونوگرافی به راحتی حل می شوند.
تزریق با کمک دستگاه سونوگرافی:
این روش که در کلینیک فوق تخصصی دردشناسی پروفسور سیروس مومن زاده انجام می شود بالاترین دقت را در میان روش های تزریق دارد زیرا برای شناسایی ساختار های داخلی بدن و خود عصب از دستگاه سونوگرافی استفاده می شود. این روش امکان تزریق موثرتر و عوارض جانبی کمتر را به ما می دهد.
عوارض جانبی احتمالی:
این تزریق از جمله تزریقات امن است و عوارض جانبی خطرناکی ندارد. شایع ترین عارضه این تزریق عفونت است که به ندرت اتفاق می افتد. ممکن است سوزن به تندون هایی که در آن ها رسوب کلسیم رخ داده آسیب برساند و باعث پارگی کامل آن ها شود که می توان با استفاده از دستگاه سونوگرافی احتمال این عارضه را تا حد مطلوبی کاهش داد. حدود 25% از بیماران بعد از تزریق افزایش درد خواهند داشت که به دلیل ورود سوزن به بدن است. این درد و درد اصلی بیمار بعد از مدتی از بین می روند.
درمان های غیرجراحی
*فیزیوتراپی
*تزریق اوزون
*بلاک عصب با لیزر
* رادیو فرکوئنسی (RF)
در کلینیک فوق تخصصی دردشناسی پروفسور دکتر سیروس مؤمن‌زاده تمامی این خدمات با راهنمایی اولتراسوند انجام می‌گیرد.