ویروس واریسلا زوستر یک هرپس ویروس است و مانند دیگر هرپس ویروس ها باعث بروز هر دو عفونت اولیه و راجعه می شود و در گانگلیون های اعصاب حسی نهفته باقی می ماند.
این ویروس عامل ایجاد دو عفونت در انسان است
– واریسلا = آبله مرغان
– زوستر= زونا
آبله مرغان یک عفونت عمومی و اولیه بوده که با اولین برخورد فرد با ویروس رخ می دهد.
پس از بهبودی ضایعات اولیه ویروس در ریشه های اعصاب حسی نهفته باقی مانده و در هر ۳ تا ۵ نفر از هر ۱۰۰۰ نفر دوباره فعال شده و ضایعات هرپس زوستر را ایجاد می کند.
بروز بیماری با افزایش سن و سرکوب ایمنی افزایش می یابد.
علائم شایع
تاول‌های قرمز و دردناک که امکان دارد در هر جایی از بدن به وجود آیند. این تاول‌ها ۵-۴ روز پس از آغاز علایم اولیه ظاهر می‌شوند. تاول‌ها معمولاً در روی یک نوار پهن پوست قرمز در امتداد مسیر رشته‌های عصبی حسی در یک ناحیه خاص پوست پدید می‌آیند. تاول‌ها را غالباً می‌توان در ناحیه قفسه سینه دید که البته تنها در یک طرف بدن گسترش می‌یابند.
تب و لرز خفیف
احساس کسالت
تهوع، دل‌پیچه یا اسهال خفیف
درد روی قفسه سینه، صورت، یا درد سوزشی در پوست شکم برحسب ناحیه‌ای که گرفتار شده است.
پس از یک هفته ضایعات وزیکولر پوسته ریزی کرده و طی ۲ تا ۳ هفته بهبودی رخ می دهد.
اعصابی که در زونا درگیر می شوند شامل :
C3-t5-l1-l2
و اولین شاخه عصب سه قلو…
مشکل تشخیص زونا در فاز پرودرمال است یعنی زمانی که درد بدون حضور ضایعه وجود دارد.
در این مرحله تشخیص های نادرست آپاندیسیت و … مطرح می شود…
مشکل ترین مسئله تشخیصی درد ناشی از ویروس زونا بدون تشکیل ضایعات در عصب است که زوستر سین هرپس نامیده می شود. تشخیص این موارد بر اساس علائم بالینی و شواهد آزمایشگاهی است
شایعترین عارضه هرپس زوستر نورالژی پس از هرپس است که در آن یک ماه پس از بهبودی ضایعات پوستی و مخاطی درد باقی می ماند.
درمان
هدف اصلی درمان عبارت است از تخفیف خارش و درد تا حدامکان، که برای این کار معمولاً از داروهای مالیدنی و خوراکی استفاده می‌شود. دردی که پس از پاک شدن تاول‌ها باقی می‌ماند را خیلی مشکل بتوان درمان کرد، و متأسفانه هیچ راه قطعی برای پیشگیری از آن وجود ندارد.
به هنگام حمام، تاول‌ها را به ملایمت بشویید.
روی تاول‌ها و زخم‌ها باند نبندید.
در وان آبی بخوابید که به آن نشاسته ذرت یا پودر جو دوسر اضافه شده باشد.
داروها
لوسیون کالامین برای تاول‌ها
برای درد خفیف می‌توان از دارویی مثل استامینوفن استفاده کرد.
در صورت لزوم، ضد دردهای قوی‌تر مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
داروهای آرام‌بخش برای مدتی کوتاه
داروهای کورتیزونی برای تخفیف درد در موارد شدید
امکان دارد آسیکلوویر (یک نوع داروی ضد ویروسی) تجویز شود.
سایر روش‌های کاهش درد نیز مطرح هستند، این روش‌ها عبارتند از تحریک یا مالش متناوب، استفاده از جریان الکتریکی در پوست، گرما، اسپری سرد، و قطع رشته‌های عصبی یا جراحی، در موارد شدید می‌توان رشته‌های عصب حسی را با تزریق ماده بی‌حس کننده بلوک کرد.