مصرف زیاد لبنیات خیلی هم به نفع افراد میانسال نیست، همین‌طور مصرف مكمل‌های كلسیم ممكن است به جای سود، ضرر داشته باشد و بهتر است قرص‌های كلسیم و منیزیم خودتان را نه یك‌جا، كه با فاصله بخورید.
وقتی جوان هستید احتمالا به‌جز مواقع سوانح و تصادفات یاد استخوان‌هایتان نمی‌افتید، اما خب چه بخواهید و چه نخواهید به 50سالگی خواهید رسید و آن‌وقت مجبور هستید كه به آنها فكر كنید. اما نكته مهم این است كه بدانید هرقدر استخوان‌های شما قوی‌تر باشند دیرتر به پوكی استخوان دچار خواهید شد. پس باید از همین امروز، در هرسنی كه هستید، به فكر آنها باشید.
داروهایی كه قبلا محبوب بودند اما حالا...
استخوان‌ها بافتی زنده هستند و همیشه درحال سوخت‌و‌ساز، یعنی از سویی استخوان ساخته می‌شود و از سوی تدیگر تخریب می‌شود. درجوانی سرعت ساخت بیشتر است و در دوران میانسالی سرعت تخریب بیشتر می‌شود و برای همین مسئله پوكی استخوان پیش می‌آید كه این مسئله در زنان در دوران قبل از یائسگی شدیدتر است و نتیجه این می‌شود كه نیمی از زنان بالای 50سال جهان حداقل یك‌بار شكستگی استخوان‌های اصلی بدن خود را تجربه می‌كنند و 20درصد از زنان بالای 50سال هم دچار پوكی‌استخوان گسترده در كل بدن می‌شوند.
تا همین چندسال قبل تصور می‌شد استفاده از داروهای بیزوفسنونیت (مثل فوزامكس، آكتونل، بونیوا و...) هم برای پیشگیری و هم برای درمان پوكی استخوان مناسب هستند اما حالا همه مطالعات و تحقیقات جدید نشان داده كه استفاده طولانی‌مدت از این داروها (بیشتر از 5سال) باعث تضعیف استخوان‌ها، شكستگی‌ها و یك ضایعه وخیم در استخوان فك می‌شود.
لبنیات معجزه نمی‌كند
متاسفانه مطالعات جدید نشان می‌دهد استفاده از لبنیات هم نمی‌تواند در روند پوكی‌استخوان تاثیر بگذارد و برخلاف تصور مصرف لبنیات توسط افراد میانسال و مسن میزان پوكی استخوان و شكستگی‌ها را كاهش نمی‌دهد. از طرف دیگر برخی مطالعات جدید نشان داده است كه مكمل‌های كلسیم هم نمی‌تواند با استفاده در دوران سالخوردگی روی روند حفظ استخوان‌ها تاثیر بگذارد. از این همه خبر بد ناراحت شدید؟ خب خبرخوب این است كه برای حفظ استخوان‌هایتان هیچ‌وقت دیر نیست. فقط با انجام تغییرات كوچك در شیوه زندگی‌تان می‌توانید استخوان‌هایتان را حفظ كنید. پروفسور امی لانو، متخصص تغذیه در كمیته ملی طب سالخوردگی و متخصص بخش مك گراهیل می‌گوید: «زنان باید درسنین بارداری و باروری مراقب بدن خود باشند كه این كار باعث سلامت بدن و استخوان‌ها در سال‌های بعد می‌شود. مراقبت از استخوان‌ها هم مثل مراقبت از قلب است. اگر برای شما تشخیص پوكی استخوان داده شده است حتما باید زیرنظر پزشك باشید، اما اگر این بیماری را ندارید برای آنكه در سال‌های بعد به آن مبتلا نشوید باید حتما اقدامات لازم را انجام دهید.» اما این اقدامات كدام‌ها هستند؟
انبار كلسیم نشوید
از تجمع بیش از حد كلسیم در بدنتان جلوگیری كنید
پیش‌تر، به همه دختران و زنان بین 20 تا 50سال توصیه می‌شد روزانه هزار میلی‌گرم كلسیم بخورند و به زنان بالای 50سال هم توصیه می‌شد روزانه هزار و 200 میلی‌گرم كلسیم مصرف كنند. اما دكتر لانو و تیم تحقیق او می‌گویند بهتر است این میزان را به 500 تا 800 میلی‌گرم كاهش دهید و سعی كنید این میزان كلسیم را از موادغذایی به‌خصوص لبنیات دریافت كنید. پروفسور لانو می‌گوید بیشتر از این میزان كلسیم می‌تواند باعث بروز اختلالات جذب در دستگاه گوارش، یبوست شود. مصرف بیشتر از 800 میلی‌گرم كلسیم در روز هیچ تاثیری روی حفظ استخوان‌ها نخواهد داشت و درعوض باعث افزایش احتمال بروز مشكلات قلبی- عروقی خواهد شد.
چرا نباید گوشت و شكر بخورید
رژیم غذایی خود را تنظیم كنید
داشتن رژیم غذایی مناسب برای استخوان‌ها، صرفا به معنای خوردن مواد حاوی كلسیم و سایر مواد معدنی نیست. رژیم غذایی دوستدار استخوان‌های شما كمتر مواد اسیدی را در خود داشته (گوشت قرمز، شكر، سودا و موادغذایی فرآوری شده و كنسروها اسیدی هستند) و بیشتر مواد قلیایی دارد (میوه‌های تازه و سبزیجات در گروه موادغذایی قلیایی جای می‌گیرند). كلسیم موادغذایی كه در بالا به آنها اشاره شد، بیشتر از كلسیم مكمل‌ها و لبنیات جذب می‌شود و شما با خوردن مواد قلیایی میزان بیشتری از مواد مفیدی مثل منیزیم، فسفات و ویتامین k این موادغذایی را هم جذب خواهید كرد.
روزی 2 نوبت كلسیم بخورید
مكمل‌های كلسیم
اگر غذاهای شما فاقد كلسیم به اندازه كافی است، می‌توانید از مكمل‌های كلسیم استفاده كنید تا روزی 500 تا 800 میلی‌گرم كلسیم به بدن خودتان برسانید. بهترین حالت این است كه مكملی انتخاب كنید كه جدا از كلسیم حاوی ویتامین K، پتاسیم و بورون باشد. اگر سن شما بالای 60سال است، از تركیبات كلسیم سیترات به جای كلسیم كربنات استفاده كنید و حداكثر روزی 800 میلی‌گرم كلسیم مصرف كنید.
خورشید همیشه هم بد نیست
ویتامین D فراموش نشود
بدن برای جذب كلسیم به ویتامین D نیاز دارد، بدن وقتی در مقابل نورخورشید قرار بگیرد شروع به ساختن ویتامین D می‌كند. اما حضور طولانی‌مدت در محیط‌های دربسته و نیز استفاده از كرم‌های ضدآفتاب باعث شده است كه بسیاری از افراد دچار كمبود ویتامین D شوند. به هرحال اگر شیوه زندگی شما به گونه‌ای است كه مدت زیادی در تماس با نورآفتاب قرار نمی‌گیرید، بهتر است از مكمل‌های حاوی ویتامین D مصرف كنید.
زردچوبه
یک قاشق چای خوری پودر زردچوبه را به یک لیوان شیر اضافه کنید و آن را بجوشانید. کمی عسل به آن اضافه کنید و آن را دو بار در روز، حداقل برای چند روز بخورید به طور منظم از از عصاره استاندارد زردچوبه، با دوز 300 میلی گرم، 3 بار در روز استفاده کنید، ولی حتما قبلش با پزشک خود صحبت کنید. همچنین، استفاده از پودر زردچوبه در آشپزی روزانه، مزایای خوبی دارد.
توجه داشته باشید:اگر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و داروهای رقیق کننده خون مصرف می کنید، از مصرف بیش از حد زردچوبه خودداری کنید.
زغال اخته
1 قاشق چای خوری هسته زغال اخته را به مدت 1 دقیقه در آب خیس کنید صبح روز بعد ،دانه های خیس شده را بخورید و آب را دور بریزید ، این کار را روزانه انجام دهید.به جای آن، 1 قاشق چای خوری پودر هسته زغال اخته را با یک لیوان آب گرم ،مخلوط کرده و 2 تا 3 بار در روز بنوشید همچنین، می توانید یک خمیر از ترکیب یک قاشق چای خوری داته زغال اخته با آب کافی تهیه کنید و روی محل آسیب دیده بمالید. اجازه دهید تا خشک شود، سپس آن را با آب گرم بشویید. از این درمان دو بار در روز استفاده کنید ، از هر یک از این درمان ها به طور روزانه استفاده کنید، تا زمانی که از نتیجه راضی شوید.
دارچین
1 قاشق چای خوری پودر دارچین و 1 قاشق غذاخوری عسل در لیوان آب گرم باهم مخلوط کنید هر روز صبح، با معده خالی بخورید ؛ یک راه دیگر، تهیه خمیر از پودر دارچین است. پودر دارچین را با کمی آب مخلوط کنید همچنین می توانید عسل کمی نیز اضافه کنید. از این خمیر، برای ماساژ منطقه آسیب دیده برای چند دقیقه و 2 یا 3 بار در روز استفاده کنید ، از این درمان ها، تا زمانی که وضعیت شما بهبود یابد، استفاده کنید.
سرکه سیب
سرکه سیب نیز در درمان پوکی استخوان موثر است ، خواص ضد التهابی و قلیایی آن، باعث کاهش درد و سفتی مفاصل می شود. علاوه بر این، کمک می کند تا مفاصل از شر سموم ذخیره شده، رها شوند. برای این کار :1 قاشق چای خوری از سرکه سیب و عسل را در لیوان آب گرم مخلوط کنید دو بار در روز، ترجیحا قبل از غذا، بنوشید.
همچنین، می توانید 1 قاشق غذا خوری هر یک از سرکه سیب ارگانیک و روغن زیتون را باهم مخلوط کنید از آن، برای ماساژ مفاصل آسیب دیده چند بار در روز استفاده کنید.این درمان ها را روزانه تا زمانی که درد و التهاب از بین نرفته اند، انجام دهید.
بادام جای شیر
از قدیم هر زمان كه اسم استخوان می‌آمد ذهن‌ها به سمت لبنیات می‌رفت اما حالا پزشكان می‌گویند دل بستن صرف به لبنیات برای رساندن مواد لازم به استخوان‌ها اشتباه است. دكتر ویلمورث باتور، متخصص غدد از دانشگاه سیراكوز می‌گوید كه بیشتر مواد لبنی (به‌خصوص پنیر و بستنی) اسیدی هستند، این درحالی است كه بدن مواد قلیایی را ترجیح می‌دهد و برای همین در زمان ورود لبنیات بدن با برداشتن كلسیم از استخوان‌ها (كه به تضعیف آنها می‌انجامد) می‌كوشد تا اسیدی بودن آنها را جبران كند. این متخصص می‌گوید به نظر می‌رسد سبزیجات با رنگ سبز تیره، كلم بروكلی، بادام و سایر مغزها بهترین منابع تامین كلسیم برای بدن هستند. شاید فكر كنید كه با خوردن مكمل كلسیم یا لبنیات مقدار كافی كلسیم را به بدنتان رسانده‌اید اما مسئله این است كه شما به ویتامین D، منیزیم و موادمعدنی دیگر هم نیاز دارید، بهترین كار این است كه طی چند روز بادام، یك كلم بروكلی و مقداری ماهی سالمون بخورید تا از رسیدن مواد لازم به استخوان‌هایتان مطمئن باشید.
سویا
در کشورهایی که در غذاهایشان از سویا استفاده می کنند نیز پوکی استخوان کمتر است. به نظر می رسد فلاونوییدهای موجود در سویا در پیشگیری از پوکی استخوان نقش موثری دارند.
زنجبیل
زنجبیل، یکی دیگر از درمان های عالی طبیعی برای پوکی استخوان است یک مطالعه که در سال 2001 و در مجله آرتروز و روماتولوژی چاپ شد، نشان داد که عصاره خالص زنجبیل اثر مثبتی در کاهش درد بیماران مبتلا به پوکی استخوان زانو دارد. این گیاه، غنی از خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است که به کاهش درد، تورم و التهاب کمک می کند و علاوه بر این، زنجبیل به انسداد Cox-2 کمک می کند (یک ماده شیمیایی که در بدن باعث درد می شود).
2 تا 3 فنجان چای زنجبیل روزانه بنوشید ، برای تهیه این چای، یک تکه کوچک از ریشه زنجبیل را رنده کرده و آن را در یک فنجان آب برای 10 دقیقه جوش دهید و محلول را فشار دهید تا صاف شود و کمی عسل به آن اضافه کنید. همچنین می توانید تکه های تازه زنجبیل را روزانه بجوید و یا از زنجبیل خشک یا تازه در آشپزی خود استفاده کنید حتی می توانید مناطق آسیب دیده را با روغن زنجبیل چند بار در روز ماساژ دهید.
مصرف نمك را محدود كنید
سدیم موجود در نمك باعث افزایش دفع كلسیم از ادرار می‌شود. شما باید حداكثر روزی 2هزار و 300میلی‌گرم (معادل یك قاشق چای‌خوری) نمك مصرف كنید. درضمن اگر بالای 50سال داشته و فشارخون بالا هم دارید، بهتر است میزان مصرف سدیم روزانه‌تان را به هزار و 500 میلی‌گرم محدود كنید.
قهوه زیاد ممنوع!
قهوه حالت اسیدی دارد، درعین حال قهوه باعث جلوگیری از جذب كلسیم می‌شود، برای همین بهتر است كه مصرف قهوه‌تان را به حداكثر 2فنجان در روز محدود كنید. بهترین کار این است كه به جای قهوه، چای سبز بخورید كه حاوی فلاونوئید است كه می‌تواند مانع از روند تخریب استخوانی شود.
ورزش
ورزش، می تواند به شما در درمان علائم پوکی استخوان کمک کند ، به شما کمک می کند تا استقامت خود را افزایش دهید، و عضلات اطراف مفاصل خود تقویت کنید این ،به نوبه خود باعث تحرک و پویایی می شود. علاوه بر این، ورزش به از دست دادن وزن نیز کمک می کند . انجام تمرینات هوازی، مانند؛ راه رفتن، دوچرخه سواری و یا شنا برای 30 دقیقه در روز و 5 بار در هفته را، امتحان کنید. تمرینات وزنی سبک و تمرینات مقاومتی را چند بار در هفته برای داشتن عضلات قوی تر انجام دهید ، تمرینات جنبشی را حداقل 30 دقیقه در روز انجام دهید. از ورزش هایی که تحرک زیادی دارند و و احتمال ایجاد جراحت در آنها وجود دارد، اجتناب کنید ؛ در صورت نیاز، از یک متخصص برای کمک به برنامه ریزی یک برنامه ورزشی مناسب با وضعیت سلامت و شیوه زندگی خود استفاده کنید.
تای چی دوستدار استخوان‌های شما
مردم شرق آسیا كمتر از نقاط دیگر جهان دچار پوكی استخوان می‌شوند، یك بخش از این موضوع ناشی از ورزش تای‌چی است. این ورزش باعث كاهش هورمون استرس یا هورمون كورتیزول كه یك استروئید (كورتون) است، می‌شود. دكتر دیوید راكل، متخصص ارتوپدی در دانشگاه ویسكاسن- مادیسون می‌گوید: «مقادیر بالای استروئیدها در بدن طی زمان باعث افزایش احتمال پوكی استخوان و شكستگی استخوان‌ها می‌شود.»
اگر به پوکی استخوان مشکوک شدیم، چه کنیم؟
بخاطر داشته باشید که پوکی استخوان براحتی قابل تشخیص و درمان است. تشخیص پوکی استخوان توسط پزشک و با اندازه گیری تراکم استخوان انجام می شود.
اندازه گیری تراکم استخوان یک ر وش بدون درد است که با استفاده از دستگاه مخصوصی انجام شده و حدود ۱۵ دقیقه طول می کشد.
در صورت تشخیص پوکی استخوان با بکارگیری توصیه های دارویی و غیردارویی می توان از پیشرفت پوکی استخوان و شکستگی استخوان که مهم ترین عارضه آن است پیشگیری کرد.