درد ستون فقرات در اثر کیفوز یا گرد بودن ستون فقرات

گرد بودن ستون فقرات در قسمت سینه ای تا حدودی طبیعی است. وقتی این خم بودن از حدی بیشتر باشد به آن کیفوز Kyphosis میگویند. در این حالت پشت کاملا گرد شده و باعث به جلو آمدن سر و گردن می شود که می تواند به شکم نیز فشار وارد کند. در اکثر موارد، بروز پشت گرد یا کیفوز به سن بستگی دارد. استخوان بندی ستون فقرات به علت ترک خوردن یا فشرده شدن، ضعیف شده و مهره های ستون فقرات از یک ستون به ستونی دیگر جا به جا می شوند و  باعث ایجاد منحنی می شوند.

کایفوزیس قفسه سینه، شامل انحناء ستون فقرات در بالای ستون فقرات (منطقه قفسه سینه) می باشد که باعث بروز ظاهری کمانی شکل می شود. کایفوزیس گردنی نیز انحنا یا کایفوزیس گردن است.

مشخصات کیفوز چیست

پزشک متخصص برای تشخیص این بیماری از رادیوگرافی ساده استفاده میکند. مهره های اول تا دوازدهم سینه ای قوسی را تشکیل میدهند که زاویه بین ۴۵-۲۰ درجه دارد. اگر این قوس از ۵۰ درجه بیشتر باشد غیر طبیعی محسوب میشود.

کیفوز یا گوژ پشتی در ستون مهره ای سینه ای معمولا به علت مشکلات تعدادی مهره ایجاد شده و بنابراین بصورت یک قوس یکنواخت مانند علامت ( است ولی گاهی اوقات تغییر شکل تنها در یک مهره ایجاد میشود ( مثلا در سل ستون مهره) و ستون مهره به شکل < درمیاید. به این حالت قوز یا Gibosity میگویند.

گاهی اوقات کیفوز ستون مهره همره با اسکولیوز است. به این حالت کیفواسکولیوز Kypho scoliosis میگویند و شایعترین علت آن بیماری نوروفیبروماتوز است.

نشانه ها و علائم پشت گرد یا کیفوز

نشانه های پشت گرد یا کیفوز در درجه اول شامل ظاهر گرد و برآمده ای از پشت است. علائم پشت گرد یا کیفوز ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خستگی و کوفتگی
• درد پشت، به ویژه قسمت وسط یا پایین پشت
• انعطاف یا سفت شدن ستون فقرات
• زحمت یا درد در انجام فعالیت های خاص، مانند بلند شدن از حالت نشسته، نگاه به سمت بالا، رانندگی یا دراز کشیدن
• مسائل گوارشی، از جمله ریفلاکس اسید معده و یا مشکل رفتن به حمام
• مشکل تنفسی یا درد قفسه سینه (در موارد پیشرفته)

دلایل و عوارض کایفوزیس

کایفوزیس به دلیل انحناء استخوان های ستون فقرات (مهره ها) ایجاد می شود و معمولا به دلیل ضعیف شدن فرم گره ای شکل مهره ها ایجاد می شود.

دلایل این مشکلات در استخوان های ستون فقرات عبارتند از:

• بیماری شویرما ، که به نام کایفوزیس شویرمان نیز شناخته می شود و در بچه ها، معمولا در پسران و در دوران رشد قبل از بلوغ اتفاق می افتد.
• پوکی استخوان یا استخوان های ضعیفی که منجر به شکستگی فشرده می شود.
• آسیب یا شکستگی به ستون فقرات

بیماری های تخریبی که بر ستون فقرات تاثیر می گذارند، از جمله آرتروز و تخریب دیسک کمر

• لغزیدن مهره ها برر روی یکدیگر (spondylolisthesis )
• برخی اختلالات هورمونی (غدد درون ریز)
• اختلالات عضلانی، مانند تحلیل عضلانی یا فلج مغزی
• اسکولیوسیس، که باعث انحناء ستون فقرات به شکل C یا S می شود
• اسپینا بیفیدا، نقص مادرزادی که بر ستون فقرات و کانال نخاعی تأثیر می گذارد
• تومور یا نوروفیبروماتوز
• عفونت های نخاعی
• سرطان یا درمان آن که می تواند ستون فقرات را ضعیف کند
• اختلالات نادری مانند نشانگان اهلرز-دنلوس یا سندرم مارفان
• طرز ایستادن یا نشستن بد که می تواند باعث کایفوزیس موضعی یا و قوز کمر شود و در بین نوجوانان شایع تر است، به علت خمیده بودن یا دولا دولا راه رفتن که منجر به ضعف عضلات و انحناء ستون فقرات می شود.
• سوء تغذیه، به خصوص کمبود ویتامین D و کلسیم که می تواند منجر به پوکی استخوان یا سایر بیماری های استخوان شود

انواع کیفوز کدامند

کیفوز یا گوژپشتی به علل گوناگونی ایجاد میشود. انواع كیفوز عبارتند از

كیفوز وضعیتی Postural kyphosis

شایعترین نوع كیفوز ستون مهره است و در واقع یك نوع افزایش قوسی است كه بطور طبیعی در ستون مهره سینه ای وجود دارد. این عارضه بیشتر در نوجوانان دیده میشود و در دختران بیشتر است. این بیماران معمولا دختران جوان و چاقی هستند كه تحرك و فعالیت بدنی زیادی ندارند. علت دیگر كیفوز وضعیتی بیماری های مفصل ران است.

اگر به هر علتی ( مثلا دررفتگی دو طرفه مفصل ران) مفصل ران در ناحیه لگن نتواند بطور كامل باز شود، بیمار برای ایستادن مجبور است لگن خود را به جلو بچرخاند.

این چرخش لگن به جلو موجب افزایش قوس ستون مهره كمری میشود و ستون مهره سینه ای هم كه در بالای ستون مهره كمری است برای جبران آن، قوسی در خلاف جهت ایجاد میكند كه همان كیفوز سینه ای است. این بیماری بندرت دردناك است. كیفوز وضعیتی بندرت موجب بروز مشكلی در زمان بزرگسالی میشود.

كیفوز شوئرمن Scheuermann’ Kyphosis

شوئرمن نام رادیولوژیست دانماركی است كه اولین بار این عارضه را شرح داد. این بیماری هم در نوجوانان با سن حدود 16-10 سال یعنی سن بلوغ بروز كرده و معمولاً شدت قوس ستون مهره در این بیماری بیش از كیفوز نوع قبل است.

مشكل این بیماران بجز تغییر شكلی كه در ستون مهره ایجاد شده است دردی است كه ممكن است در ایستادن و نشستن طولانی مدت بیشتر شود. البته شدت درد اكثرا در حین فعالیت های بدنی و ورزشی هم بیشتر شود. این در حتی بدون درمان بهد از پایان بلوغ بطور خودبخود بهبود میابد.

رادیوگرافی ساده مهره های این بیماران تغییر شكلی را نشان میدهد بطوریكه چند مهره متوالی بجای استوانه ای بودن بصورت گوه دیده میشوند و ارتفاع مهره در جلو كمتر از عقب آن میشود.

كیفوز مادرزادی Congenital Kyphosis

در این نوع كیفوز، ستون مهره جنین در زمانی كه در شكم مادر است خوب تشكیل نشده است. ممكن است دو یا چند مهره از یك طرف به هم چسبیده باشد یا یم مهره بصورت ناقص تشكیل شده باشد كه در نتیجه آن بعد از تولد با رشد بچه قوس ستون مهره بتدریج بیشتر میشود.

اسپوندیلیت انكیلوزان

اسپوندیلیت انكیلوزان یك نوع رماتیسم ستون مهره است كه میتواند موجب كیفوز شود

تخریب یا تغییر شكل مهره

این تغییر شكل میتواند به علت شكستگی یا عفونت یا تومور مهره و یا به علت پوكی استخوان ایجاد شود.

ضعف عضلات ستون مهره

این وضعیت میتواند در جریان بیماری هایی مثل دیستروفی های عضلانی، فلج اطفال و فلج مغزی ایجاد شود. در این موارد عضلات اطراف ستون مهره قدرت كافی ندارند تا آنرا صاف  مستقیم نگه دارند.

درمان کیفوز یا قوس پشتی ستون فقرات چیست

درمان خانگی برای علائم پشت گرد یا کیفوز و قوز کمر

در بسیاری از موارد، کایفوزیس و قوز کمر به درمان پزشکی نیاز ندارد. مواردی که نیاز به درمان دارند، اغلب به درمان های طبیعی مانند فیزیوتراپی پاسخ می دهند که می توانند وضعیت را بهبود بخشند و درد را از بین ببرند.

این درمان های طبیعی را برای رفع برخی از نشانه های مرتبط با کایفوزیس در نظر بگیرید، به خصوص اگر مبتلا به کایفوزیس وابسته به پوکی استخوان، کایفوزیس موضعی ( قوز کمر ) یا کایفوزیس شویرمان هستید:

1. خوردن مواد غذایی حاوی مواد مغذی تقویت کننده استخوان

ضعف استخوان در بسیاری از موارد در بروز کایفوزیس و قوز کمر نقش دارد. با داشتن یک رژیم غذایی که باعث استحکام و تقویت استخوان های شما شود، می توانید از پوکی استخوان و کاهش توده های استخوانی جلوگیری کرده و یا درمان کنید و همچنین احتمال دارد شکستگی استخوان های تحت فشار ستون فقرات را که می تواند به بدتر شدن کایفوزیس و قوز کمر منجر شود، کاهش دهد.

رژیم غذایی که به سلامت استخوان ها کمک می کند، شامل موارد زیر است:

1- غذاهایی حاوی کلسیم

2- غذاهایی حاوی ویتامین D

3- غذاهایی حاوی منیزیم

4- غذاهایی حاوی ویتامین K

5- مواد غذایی حاوی روی

6- غذاهایی حاوی منگنز

7- مواد غذایی حاوی بورون

 موارد تاثیر گذار بر کیفوز

سیگار کشیدن سبب تراکم استخوان می شود. سیگار یا مصرف سایر محصولات دخانیات را کنار بگذارید. تحقیقات نشان می دهند که افراد سیگاری بیشتر به پوکی استخوان و شکستگی مبتلا هستند. همچنین التیام شکستگی استخوان، در افراد سیگاری به کندی صورت می گیرد.

مصرف الکل بیش از حد، باعث می شود بدن قادر به ساختن استخوان های سالم نباشد. نه تنها مصرف الکل بیش از حد باعث برهم خوردن تعادل کلسیم در بدن می شود،بلکه می تواند در میزان هورمون ها و ویتامین هایی که باعث تولید استخوان های قوی می شوند، تداخل ایجاد کند.

عدم فعالیت فیزیکی شما را در معرض خطر زیادی برای داشتن استخوان های ضعیف قرار می دهد. افرادی که ورزش نمی کنند احتمالا به پوکی استخوان مبتلا هستند و استخوان های ضعیفی دارند از استراحت بیش از حد دوری کنید و بهبود سلامت استخوان های خود را با انجام تمرینات منظم ورزشی، تضمین کنید. با گذشت زمان، بدن می تواند استخوان های قوی تری بسازد.

نوشیدنی های گاز دار و کافئین دار به داشتن استخوان هایی نرم کمک می کنند. ارتباطاتی بین مصرف کولا و استخوان های ضعیف وجود دارد. اگر چه علت دقیق آن مشخص نیست، اما می توانید به جای کولا، از نوشیدنی های دیگری استفاده کنید یا مصرف خود را محدود کنید تا از ضعیف شدن استخوان ها جلوگیری کنید.

موارد بهبود دهنده درد کیفوز

مصرف مکمل ها

افراد مبتلا به ضعف استخوان و درد ناشی از کایفوزیس و قوز کمر ممکن است از برخی مکمل ها برای کمک به سلامتی استخوان و عضلات، کاهش التهاب و درد استفاده کنند.

با این حال، برخی از مکمل ها با داروها تداخل دارند و یا باعث بروز عوارض جانبی می شوند. قبل از مصرف هرگونه مکمل، با پزشک متخصص در زمینه بیماری کایفوزیس و قوز کمر ، مشورت کنید و از مناسب بودن مصرف این مکمل ها اطمینان حاصل کنید:

• کلسیم و ویتامین D
• منیزیم
• ویتامین K1 و ویتامین K2
• فلز روی
• منگنز
• عنصر شیمیایی برم
• پروتئین
• بتا- آلانین
• (SAM-e (S-adenosylmethionine
• Boswellia Serrate (کندر هندی)
• زردچوبه یا کورکومین
• روغن ماهی

درمان درد ستون فقرات در اثر کیفوز یا گرد بودن ستون فقرات با ورزش و انجام فیزیوتراپی

ورزش نه تنها برای استخوان ها بلکه برای ماهیچه ها نیز مفید است. علاوه بر این، تقویت عضلات پشت می توانند به بهبود وضعیت قرار گرفتن شما نیز کمک کند. ورزش و فیزیوتراپی می توانند موجب کاهش درد و درد ناشی از کایفوزیس و قوز کمر شوند به ویژه برای افرادی که مبتلا به کایفوزیس موضعی ( قوز کمر ) یا بیماری شویرمان هستند بیشتر مفید می باشد، اما ممکن است برای دیگران هم مفید باشد. چند نمونه از ورزش های کایفوزیس و قوز کمر عبارتند از:

عقب نشینی و یا حرکت تصویر در آینه

 به آرامی وضعیت خود را از آنچه که هستید، وارونه کنید. سر خود را بالا گرفته و شانه ها را به عقب و پایین بکشید. چانه خود را کمی بالا بیاورید تا سرتان با شانه ها و پشتتان، در یک راستا قرار بگیرد. این حالت را به مدت 30 تا 60 ثانیه نگه دارید، اما اگر احساس درد داشتید، حرکت را متوقف کنید بهتر است در هنگام انجام این تمرین، پشت به دیوار بایستید.

وضعیت مار کبری

 این وضعیت در ورزش یوگا، به تقویت عضلات پشت کمک کرده و از خمیده شدن پشت جلوگیری می کند. بر روی شکم دراز بکشید و پاهایتان را به عقب بکشید. کف دستانتان را بر روی زمین و نزدیک به دنده ها و یا شانه های خود قرار دهید. روی پاهایتان را بر روی زمین بگذارید. هنگامی که هوا را خارج می کنید، فقط از عضلات کمر و پشت (نه شانه ها و دستها) استفاده کنید تا به آرامی ستون فقراتتان کشیده شده و سر و سینه از زمین بلند شود. ران ها را به زمین فشار دهید و به پایین نگاه کنید تا عضلات گردنتان آرام شوند. سپس به آرامی پشت خود را پایین بیاورید در صورت امکان این حرکت را حداقل سه بار یا بیشتر تکرار کنید.

موقعیت پانچ

 این حرکت یوگا، شانه ها و پشت و همچنین شکم شما را تقویت می کند و باعث می شود که ستون فقرات خود را مستقیم نگه دارید. بر روی دستان و زانوهای خود بنشینید و کف دستها را به اندازه عرض شانه های باز کنید. به آرامی هر دو پا را به پشت سرتان بکشید و وزن خود را بر روی انگشتان پا و کف دستتان بیندازید. از عضلات پشت و شکم خود استفاده کنید تا از خم شدن پشتتان جلوگیری کنید. به پایین نگاه کنید و این حالت را تا زمانی که خسته نشده اید، حفظ کنید. این حرکت را تا جایی که برایتان امکان دارد، چند بار تکرار کنید.

نوع فیزیوتراپی برای درمان کایفوزیس و قوز کمر بستگی به نوع آن دارد. تمرینات ممکن است شامل پیاده روی، تنیس، وزنه برداری یا فعالیت های دیگری باشد که شما لذت می برید، و همچنین کشش ها و حرکاتی که برای پاسخگویی به نیازهای خاص شما، طراحی شده است.

افراد مبتلا به کایفوزیس موضعی، احتمالا فیزیوتراپی را برای اصلاح وضعیت خود و برگشتن به حالت اولیه، انجام میدهند. ماساژ و جابجا کردن ستون فقرات می تواند به حل مسائل مربوط به بازگشت به وضعیت اولیه و ترمیم حرکت مفصل نخاعی کمک کند.

درمان کایفوزیس و قوز کمر بستگی به علت بیماری دارد. در برخی موارد، هیچ گونه درمان پزشکی لازم نیست. انجام تمرینات کایفوزیس یا فیزیوتراپی، به تقویت عضلات پشت و جلوگیری از خم شدن آنها کمک می کند – مخصوصا در مورد کایفوزیس موضعی ( قوز کمر ) یا بیماری شویرمان.

درمان های پزشکی درد ستون فقرات در اثر کیفوز یا گرد بودن ستون فقرات

برای موارد شدید یا موارد ناشی از مشکلات دژنراتیو یا مادرزادی، درمان های کایفوزیس و قوز کمر ، شامل موارد زیر می باشد:

داروهای ضد درد مانند استامینوفن، ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم. داروی ضد درد، در موارد شدید تجویز می شود.

درمان پوکی استخوان با مصرف دارو و تغییر دادن رژیم غذایی که می تواند باعث تقویت استخوان ها و جلوگیری از شکستگی استخوان ها شود که می توانند علائم کایفوزیس را بدتر کنند.

عمل جراحی، به ویژه در موارد درد شدید یا انحناء بزرگ که باعث ایجاد مشکلات تنفسی یا حرکتی می شود. همجوشی ستون فقرات نیز به کاهش مقدار انحناء ستون فقرات و کاهش ضربه های عصبی کمک می کند.

مصرف دارو یا جراحی برای درمان تومور یا عفونت که منجر به کایفوزیس می شود.

چگونه از پشت گرد یا کیفوز و قوز کمر جلوگیری کنیم؟

پشت گرد یا کیفوز به علت ضعیف شدن استخوان ها اتفاق می افتد و میتوان با درمان یا پیشگیری از پوکی استخوان، از مبتلا شدن افراد مسن به آن، جلوگیری کرد. در اغلب موارد میتوان از پوکی استخوان با داشتن فعالیت و مصرف مقدار زیادی ویتامین D و کلسیم، جلوگیری کرد.

کایفوزیس موضعی یا و قوز کمر را می توان با قرار دادن بدن در وضعیت مناسب و انجام تمرینات ورزشی برای تقویت عضلاتی که از ستون فقرات، گردن و شانه ها حمایت می کنند، درمان کرد.

برای موارد ناشی از نقص ستون فقرات یا بیماری های ارثی، هیچ راهی برای جلوگیری از این بیماری وجود ندارد. با این حال، درمان به موقع می تواند از بدتر شدن علائم جلوگیری کند. موارد خفیف تر ممکن است به درمان های ساده رژیم غذایی، درمان پوکی استخوان و فیزیوتراپی پاسخ دهند. با این حال، بسته به علت بروز پشت گرد یا کیفوز ، گاهی اوقات برای جلوگیری از عوارض جدی، به عمل جراحی نیاز است.

اقدامات احتیاطی

سعی نکنید خودتان این بیماری را تشخیص دهید. تعدادی از مشکلات مربوط به پشت هستند که ممکن است با شرایط دیگری که درمان های مختلفی دارند اشتباه گرفته شوند.

سعی کنید برای درمان پشت گرد یا کیفوز از یک متخصص مراقبت های بهداشتی کمک بگیرید. انجام ندادن درمان مناسب در برخی از انواع پشت گرد یا کیفوز ممکن است باعث مشکلات تنفسی، درد شدید پشت، نقص دائمی و مشکلاتی در رابطه با قلب یا سیستم عصبی، از جمله ضعف یا فلج شود.

قبل از مصرف داروهای گیاهی یا مکمل ها، با پزشک یا داروساز، مشورت کنید، زیرا بسیاری از داروهای طبیعی می توانند با داروهای تجویزی تداخل پیدا کنند یا عوارض جانبی را به وجود بیاورند.