مردم ممکن است در نتیجه بسیاری از مشکلات شایع شامل ارتریت، آسیب‌دیدگی، و پینه پا دچار درد مفصل انگشت شست پا شوند. این درد می‌تواند فعالیت‌های روزمره شامل راه رفتن را با چالش بیشتری مواجه کند.
مفصل متاتارسوفالنژیال (MTP) انگشت شست را به پا متصل می‌کند. این مفصل برای حمایت بدن و ایجاد امکان حرکت به سوی بالا و پایین انگشت بزرگ پا حیاتی است.
اختلالاتی که به مفصل مزبور آسیب می‌زنند می‌توانند سبب ایجاد درد و ورم در اطراف انگشت شست پا شوند. درد این مفصل می‌تواند باعث ایجاد محدودیت حرکتی در ناحیه مزبور شده و به توانایی راه رفتن لطمه بزند.
علل درد مفصل انگشت شست پا می‌تواند موارد زیر را شامل باشد:
استئوارتریت
استئوارتریت یکی از اشکال ارتریت است، و هنگامی بروز می‌کند که غضروف مفاصل دچار فرسایش می‌شود.
وقتی استئوارتریت در پا بروز می‌کند، بیشترین شیوع آن در مفصل ،MTP در پایه انگشت شست پا است.
به مرور زمان استئوارتریت انگشت شست پا سبب فرسایش غضروف شده و استخوان‌ها به یکدیگر ساییده می‌شود. این سایش باعث ایجاد درد و التهاب می‌شود که راه رفتن را با چالش همراه می‌کند.
برآمدگی‌های استخوانی به نام اسپورهای استخوان نیز ممکن است ایجاد شود. اسپورهای استخوان و استئوارتریت می‌توانند در انگشت شست پا سبب هالوکس ریجیدوس شوند، که هنگامی مطرح است که حرکت دادن انگشت شست پا با محدودیت مواجه می‌شود.
نقرس
نقرس نیز نوعی ارتریت است. نقرس هنگامی ایجاد می‌شود که اسید اوریک در مفاصل کریستالیزه میگردد.
اسید اوریک یک فرآورده زائد است که پیش از خروج از بدن از طریق کلیه و ادرار وارد جریان خون می‌شود.
مقادیر بالای اسید اوریک می‌تواند سبب کریستالیزه شدن و تشکیل توده‌های کوچک شود. وقتی این اتفاق در مفاصل رخ می‌دهد می‌تواند بسیار دردناک باشد.
در بسیاری از موارد نخستین علامت نقرس خود را در انگشت شست پا نشان می‌دهد، که در آنجا سبب ایجاد دوره‌های شدید درد آتشین و ورم می‌شود.
نقرس همچنین ممکن است به قسمت‌های دیگر بدن گسترش پیدا کند. به مرور زمان نقرس سبب ایجاد گره‌هایی زیر پوست نواحی آسیب دیده می‌شود.
صدمات انگشت شست پا
بسیاری از صدمات می‌توانند به مفصل انگشت شست پا آسیب بزنند. کاربرد بیش از حد می‌تواند سبب ایجاد شکستگی فشاری شود، که ترک کوچکی در استخوان است که در نتیجه اعمال نیروی مکرر ایجاد می‌شود.
پیچ‌خوردگی‌ها یک علت شایع دیگر در مورد درد انگشت شست پا هستند. پیچ‌خوردگی یا رگ به رگ شدن هنگامی بروز می‌کند که یک رباط در انگشت شست دچار کشیدگی یا پارگی می‌شود.
در برخی موارد این وضعیت بر اثر تورفتگی انگشت پا اتفاق می‌افتد، یک آسیب ورزشی شایع که بر اثر فشار مکرر یا بیش از حد بر روی محل خمیدگی انگشت شست بروز می‌کند.
این صدمات سبب درد و ورم انگشت شست پا می‌شوند.
انحراف انگشت شست پا (بونیون(
بونیون یک توده استخوانی است که در امتداد قسمت داخلی مفصل MTP ایجاد می‌شود. بونیون می‌تواند سبب ایجاد درد و ورم در اطراف انگشت شست پا گردد. این اختلال همچنین به خشکی و محدودیت انعطاف‌پذیری منجر می‌شود.
گاهی از اوقات انگشت شست پا ممکن است به سمت انگشت دوم چرخش کند، که این وضعیت دگرشکلی هالوکس والگوس نامیده می‌شود. این اختلال می‌تواند پوشیدن برخی انواع کفش یا حتی راه رفتن را برای شخص با دشواری مواجه کند.
بونیون‌ها ممکن است مبتلابه هر کسی بشوند اما آنها در مردمی که عادت به پوشیدن کفش‌های تنگ در اطراف انگشتان پا (کفش‌های پوزه باریک) دارند بیشتر شایعند.
سزاموئیدیت
سزاموئیدیت التهاب استخوان‌های سزاموئید و تاندون‌های اطراف بر اثر کاربرد بیش از حد انگشتان یا پنجه پا است.
استخوان‌های سزاموئید در پا زیر مفصل MTP قرار دارند. تاندونها به این استخوان‌ها متصل شده‌اند و حرکت در این ناحیه را تقویت می‌کنند.
سزاموئیدیت در پا می‌تواند باعث درد در پایه انگشت شست پا شود. این اختلال همچنین به ورم، کبودی یا دشواری حرکت دادن انگشت پا منجر می‌شود.
تشخیص درد مفصل انگشت شست پا
برای تعیین علت درد مفصل انگشت شست پا، دکتر معاینه فیزیکی انجام داده و سؤالاتی را در مورد علایم وضعیت، سبک زندگی، داروهای مصرف و آسیب‌دیدگی‌های اخیر شخص مبتلاء مطرح می‌کند.
پزشک ممکن است میزان انعطاف‌پذیری انگشت را از طریق حرکت ملایم آن به اطراف تست کند. پزشک در عین حال شواهد احتمالی در مورد زائده‌های استخوانی و ورم را در ناحیه مورد بحث جستجو می‌کند.
در نهایت پزشک پا را در جستجو برای نواحی دچار حساسیت معاینه کرده و پوست را برای وجود رنجوری‌های احتمالی بررسی می‌کند.
در برخی موارد ممکن است استفاده از اشعه X ضروری باشد. این تست تصویربرداری به پزشک در ارزیابی محدوده و اندازه هر گونه آسیب‌دیدگی یا دگرشکلی (دفورمیتی) کمک می‌کند.
بسته به علت زیربنایی درد، ممکن است انجام تست‌های بیشتری ضروری باشد. برای مثال یک آزمایش خون می‌تواند میزان اسید اوریک را در جریان خون اندازه‌گیری کند که این به تشخیص نقرس کمک خواهد کرد.
درمان و تسکین درد مفصل انگشت شست پا
نوع درمان به علت ایجاد درد در انگشت بزرگ پا بستگی دارد.
در بسیاری موارد پزشک استفاده از داروهای مسکن مثل داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی (NSAIDs) را توصیه می‌کند.
این داروها همچنین به کاهش ورم در این ناحیه کمک می‌کنند. با شیوع کمتر، پزشک ممکن است داروهای کورتیکوستروئیدی را برای کاهش التهاب توصیه نماید.
به تغییرات سبک زندگی نیز ممکن است نیاز باشد. برای مثال، شخص ممکن است برای درمان بونیون نیاز به استفاده از کفش طبی یا کفی طبی داشته باشد. صرف پوشیدن کفش با فضای بیشتر برای انگشتان پا انتخاب خوبی برای مردم دچار مشکل مزبور است.
اگر آسیب‌دیدگی نتیجه یک فعالیت مشخص باشد، اغلب ضروری خواهد بود که تا هنگام التیام شخص از انجام فعالیت مزبور اجتناب کند. برای مثال، در درمان پینه پا ممکن است اجتناب از ورزش‌های مسبب آن تا هنگام بهبود اختلال ضروری باشد.
در برخی موارد این موضوع مهم است که شخص برای کاهش فشار بر انگشت پا به کاهش وزن بدن خود اقدام کند.
در برخی شرایط مثل استئوارتریت و نقرس استفاده از درمان‌های اختصاصی‌تر ضروری است. فیزیوتراپی می‌تواند به مردم مبتلاء به ارتریت در مدیریت اختلال مزبور کمک کند.
پیشگیری از درد انگشت شست پا
برخی نکات برای پیشگیری از درد مفصل انگشت شست پا شامل موارد زیر است:
• حفظ وزن بدن در محدوده سالم
• ورزش منظم در عین تلاش برای اجتناب از وارد شدن فشار زیاد بر مفصل MTP
• اجتناب از پوشیدن کفش‌های تنگ مشخصاً در اطراف انگشتان پا
• پوشیدن کفش‌های مناسب در هنگام انجام کارهای مخاطره‌آمیز، برای مثال پوشیدن کفش‌های دارای پنجه آهنی در انبار کالا
چه هنگامی به متخصص درد شناس مراجعه کنیم
در موارد درد خفیف یا دردی که به مرور زمان بهبود می‌یابد، معمولاً مراجعه به پزشک ضروری نیست. بسیاری از کشیدگی‌ها خود به خود و با یک دوره استراحت برطرف می‌شوند.
به هر حال، اگر علایم پس از گذشت 3 روز بهبود نیابند، بهترین رویکرد مراجعه به پزشک است زیرا درد می‌تواند نشان دهنده یک مشکل جدی‌تر باشد.
در صورت شدید یا ناگهانی و غیر قابل توجیه بودن درد نیز مراجعه به پزشک مهم است.
درد در مفصل انگشت بزرگ پا می‌تواند به علت تروما، اختلالات مزمن یا فشار ایجاد شده به مرور زمان رخ دهد. در اغلب موارد علت زیربنایی بروز درد مزبور به آسانی قابل رفع است.
برخی صدمات خود به خود و به مرور زمان با استراحت و استفاده از داروهای ضد درد بهبود می‌یابند. به هر حال، بعضی اختلالات مثل استئوارتریت نیاز به راه‌حل‌های درازمدت دارند.
کاهش خطر بروز صدمات انگشت پا از طریق ایجاد تغییرات ساده در سبک زندگی، مثل پوشیدن کفش مناسب، امکان‌پذیر است.
هر کسی که دچار درد مفصل انگشت شست پا باشد که با گذشت زمان تشدید می‌شود یا برطرف نمی‌گردد، باید به متخصص درد شناس مراجعه کند.
******************************************************************************************
روش های درمانی بدون جراحی در کلینیک فوق تخصصی دردشناسی پروفسور سیروس مؤمن زاده:
-
درمان های نوین و تحصصی اوزون درمانی یا ازن تراپی
-
آخرین لیزرهای پرتوان نسل جدید
-
اوزون تراپی
-
فیزیوتراپی
-
تزریق اپیدورال
-
تریگرپوینت تراپی
-
کمربندهای طبی
-
رفلکسولوژی
-
RF یا رادیوفرکوانسی
-
در موارد نادر جراحی بسته ستون فقرات هستند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه درمان‌های غیر جراحی ارائه شده در کلینیک دردشناسی پروفسور سیروس مؤمن زاده و توضیحات مربوط به آنها به مقالات درمان‌های بدون جراحی مراجعه کنید و در صورت تمایل به استفاده از این درمان های ترکیبی جامع و مدرن با تلفن 02188449335 ، 02188460605 ، 09198172104 و 09338866615 تماس بگیرید