بلاک عصب اولنار (Ulnar) در مچ دست:

 بلاک به معنی قطع کردن مسیر درد است و هم کاربرد درمانی و هم کاربرد تشخیصی دارد و با تزریق مواد بی حسی و در مواردی همراه با کورتیکواستروئید انجام می شود. آناتومی عصب اولنار: شبکه عصبی بازویی از به هم پیوستن 5 عدد از اعصاب نخاعی گردنی (اعصابی که مستقیما از نخاع گردنی خارج می شوند) تشکیل می شود. سه شاخه اصلی از این شبکه خارج می شوند که در ادامه خود آن ها هم به شاخه های متعددی تقسیم می شوند و عصب دهی حسی و حرکتی کل بازو، ساعد و دست را تامین می کنند. عصب اولنار از شبکه بازویی در کنار گردن منشا می گیرد و از زیر و جلوی شریان آگزیلاری (Axillary) وارد حفره زیر بغل می شود، به سمت خلفی و داخلی بازو حرکت می کند، و از پشت آرنج (بین برجستگی داخلی و پشتی آرنج) وارد ساعد می شود. عصب اولنار در مسیر خود از بین عضلات و تاندون های متعددی عبور می کند. این عصب از سمت داخلی ساعد به سمت مچ دست حرکت می کند و 3 سانتی متر قبل از رسیدن به دو شاخه انتهایی، دورسال(dorsal) و پالمار (palmar)، تقسیم می شود. شاخه دورسال به پشت دست و پشت انگشتان حلقه و کوچک عصب دهی می کند. شاخه پالمار به کف دست و جلوی انگشتان حلقه و کوچک عصب دهی می کند. شاخه پالمار این عصب از سمت انگشت کوچک در مچ دست عبور می کند و به کف دست می رود و در سطح مچ دست در کنار تاندون عضله فلکسور کارپی اولناریس (flexor carpi ulnaris) قرار دارد. پزشک از این حالت آناتومیک برای مشخص کردن محل عصب اولنار استفاده می کند. کاربرد ها: از این بلاک به عنوان مکملی برای بلاک شبکه بازویی، زمانی که نیاز به بی حسی بیشتر در ناحیه عصب دهی شده توسط عصب اولنار است، استفاده می شود. کاربرد این بلاک تشخیص منشا و درمان درد های ناحیه عصب دهی شده توسط عصب اولنار است. کاربرد تشخیصی به این صورت است که اگر درد بیمار بعد از انجام بلاک کنترل شود یعنی این عصب مسئول انتقال پیام های درد بوده است. دیگر کاربرد این بلاک کنترل درد های حاد و اورژانسی است. دیگر کاربرد این بلاک درمان سندروم های ناشی از تحت فشار قرار گرفتن این عصب در مچ است، مانند سندروم تونل اولنار (Ulnar tunnel). در اصل روش اصلی درمان این سندروم، بلاک عصب اولنار در مچ دست است. اگر بیمار نیاز به بلاک دائمی (تخریب عصب) برای کنترل درد داشته باشد، می توان با انجام بلاک موقت تاثیر بلاک دائمی را پیشبینی کرد. در بلاک دائمی به جای تزریق مواد بی حسی، از مواد کشنده عصب استفاده می شود و یا از سوزنی استفاده می شود که به جای تزریق، با تولید امواج رادیویی عصب را تخریب می کنند. نحوه انجام بلاک: بیمار به پشت می خوابد، بازو در کنار بدن به صورتی که کف دست بیمار بالا باشد، قرار می گیرد. سپس با قرار دادن حوله کوچکی زیر پشت دست بیمار، آرنج کمی خم می شود تا عضلات ریلکس شوند. سپس از بیمار خواسته می شود تا دست خود را مشت کند و پزشک با لمس مچ دست محل تاندون عضله فلکسور کارپی اولناریس و محل تزریق را مشخص می کند. محل تزریق حدودا 5 میلی متر در سمت داخلی تاندون این عضله است. بعد از استریل کردن پوست بیمار با الکل یا بتادین، سوزن وارد پوست می شود. . به محض رسیدن سوزن به عصب اولنار بیمار احساس گزگز می کند و با بیان این حالت پزشک از درست بودن محل سوزن مطمئن می شود. در نهایت تزریق انجام می شود. عوارض جانبی احتمالی: این بلاک جزو بلاک های نسبتا امن است. شایع ترین عارضه این بلاک تزریق داخل عروق، که باعث مسمومیت موقتی بیمار، و آسیب دیدن عصب با نوک سوزن، که باعث احساس سوزش می شود، است. هر دوی این عوارض نادر هستند و به راحتی با دقت در درست بودن محل نوک سوزن می توان از آن ها جلوگیری کرد. عارضه دیگر این بلاک ایجاد کبودی یا هماتوم (تجمع خون در بافت) است که به دلیل پرخون بودن بافت اتفاق می افتد. اما می توان با وارد کردن فشار بعد از انجام بلاک روی محل تزریق جلوی این عوارض را گرفت. استفاده از سوزن های نازک هم باعث کاهش احتمال تشکیل هماتوم می شود. همچنین می توان از پک های سرمازا استفاده کرد. این پک ها درد بعد از تزریق را هم کاهش می دهند. ایجاد عفونت بعد از تزریق نادر است و می توان با استفاده از وسایل استریل و شستن محل تزریق با بتادین قبل از ورود سوزن به راحتی جلوی آن را گرفت.سندروم تونل اولنار: تونل گایون (guyon)، تونلی در ناحیه مچ دست است که عصب اولنار برای ورود به کف دست از آن عبور می کند. کف این تونل از استخوان های مچ دست و سقف آن از لیگامان های متصل کننده این استخوان ها به یک دیگر تشکیل شده است. در سندروم تونل اولنار شاخه پالمار عصب اولنار در این ناحیه تحت فشار قرار می گیرد و باعث درد و احساس گزگز درناحیه کف دست و انگشتان حلقه و کوچک می شود. محل اصلی درد در سندورم تونل اولنار در ناحیه مچ دست است. شروع درد معمولا بعد از تحت فشار قرار گرفتن مچ دست، مانند کار با انبر دست و ...، است. این بیمار را باید از بیماری های دیگر افتراق داد تا بتوان درمان مناسب آن ها را انجام داد. بیمار هایی دیگری که باعث درد کف دست می شود شامل رادیکوپاتی گردنی (تحت فشار قرار گرفتن اعصاب نخاعی به دلیل بیرون زدگی دیسک های گردنی که باعث درد منتشر شونده از گردن به سمت دست ها می شود)، و تهاجم تومور به شبکه بازویی هستند. همچنین ممکن است تحت فشار قرار گرفتن عصب اولنار همراه با رادیکولوپاتی گردنی همراه باشد که به آن سندروم دابل کراش (Double crush) گفته می شود. در صورت شک به تهاجم تومور به شبکه بازویی باید تصویربرداری x-ray برای رد کردن این بیماری انجام شود.

مقالات مرتبط
جدیدترین مـقالات آموزشی
ساعات پذیرش بیمار
شنبه تا چهار شنبه: 14 تا 17 عصر
تلفن: 88460605-021  ,  88449335-021
تلفن‌همراه:09198172104-09338866615-09914686402
بالا