درد واسکولیت

واسکولیت یک اصطلاح کلی است که به التهاب عروق خونی اشاره دارد. واسکولیت می‌تواند رگ‌های خونی بسیار کوچک (مویرگ‌ها)، رگ‌های خونی با اندازه متوسط (شریان‌ها و ونول‌ها) یا رگ‌های خونی بزرگ (شریان‌ها و سیاهرگ‌ها) را درگیر کند. اگر جریان خون در رگ مبتلا به واسکولیت کاهش یابد یا متوقف شود، بافت هایی که خون را از آن رگ دریافت می کنند شروع به مردن می کنند.

برخی از اشکال مختلف واسکولیت ممکن است به اندام های خاصی محدود شود. به عنوان مثال می توان به واسکولیت اشاره کرد که فقط پوست، چشم، مغز یا اندام های داخلی خاصی را درگیر می کند. انواع واسکولیت نیز وجود دارد که ممکن است به طور همزمان بر بسیاری از اندام ها تأثیر بگذارد. برخی از این اشکال عمومی ممکن است کاملاً خفیف باشند و نیازی به درمان نداشته باشند. برخی دیگر ممکن است شدید باشند و اندام های حیاتی را تحت تاثیر قرار دهند.

بیماری واسکولیت چیست؟

واسکولیت به معنای التهاب رگ‌های خونی است، لوله‌هایی که خون را به بدن حمل می‌کنند. سه نوع رگ خونی وجود دارند که می‌توانند تحت تأثیر واسکولیت قرار گیرند:

عروق: خون را از قلب به قسمت‌های مختلف بدن مانند اندام‌ها (به عنوان مثال کلیه‌ها) و بافت‌ها (به عنوان مثال پوست) می‌برند.
رگ‌ها: خون را به قلب برگردانند.
مویرگ‌ها: عروق کوچک بین رگ‌ها که اکسیژن و سایر مواد را از خون به داخل بافت‌ها منتقل می‌کنند.

اندام‌ها و بافت‌های بدن برای عملکرد صحیح به خونرسانی منظمی نیاز دارند. التهاب باعث تورم دیواره رگ‌های خونی، کاهش یا حتی انسداد جریان خون به بافت‌ها و اندام‌ها می‌شود. واسکولیت می‌تواند باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم و عوارض احتمالی شود. میزان آسیب واسکولیت باعث می‌شود که به برخی از قسمت‌های بدن آسیب برسد.

هرچه رگ‌های خونی آسیب دیده بزرگ تر باشند، ممکن است آسیب بیشتری داشته باشد. هرچه بافت بدن آسیب دیده از اهمیت بیشتری برخوردار باشد، آسیب جدی‌تر خواهد بود. دیواره رگ‌های خونی آسیب دیده می‌توانند متورم و برجسته شود (به آن آنوریسم می‌گویند) و حتی ممکن است ترکیده و باعث خونریزی در داخل بدن گردد. جدای از آسیب به رگ خونی، این می‌تواند منجر به آسیب در بافت‌ها یا اندام‌هایی شود که از رگ خونی تأمین می‌شود.

واسکولیت ممکن است به طور ناگهانی در کسی رخ دهد که قبلا کاملاً خوب بوده است، وقتی خود به خود بروز می‌کند، پزشکان این را واسکولیت اولیه می‌نامند. این عارضه همچنین می‌تواند در کنار سایر بیماری‌ها (از جمله آرتریت روماتوئید، لوپوس یا سندرم شوگرن) رخ دهد، در این حالت به عنوان واسکولیت ثانویه شناخته می‌شود.

علل واسکولیت

علت دقیق واسکولیت به طور کامل شناخته نشده است. برخی از انواع به ساختار ژنتیکی فرد مربوط می شود. برخی دیگر ناشی از حمله اشتباه سیستم ایمنی به سلول های رگ های خونی است. محرک های احتمالی برای این واکنش سیستم ایمنی عبارتند از:

عفونت هایی مانند هپاتیت B و هپاتیت C
سرطان های خون
بیماری های سیستم ایمنی، مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس و اسکلرودرمی
واکنش به داروهای خاص

علائم واسکولیت

وقتی قسمتی از بدن شما ملتهب است، متورم می شود و ناراحت کننده یا دردناک است. در بسیاری از انواع واسکولیت، تورم در داخل بدن است و شما نمی توانید هیچ یک از علائم را در خارج ببینید.

واسکولیت اشکال مختلفی دارد که بر اساس آن عروق خونی تحت تأثیر قرار می گیرند و علائم متفاوت است.

علائم و نشانه های عمومی اکثر انواع واسکولیت عبارتند از:

تب
سردرد
خستگی
کاهش وزن
دردهای عمومی

علائم دیگر بسته به اینکه کدام قسمت از بدن تحت تاثیر قرار گرفته متفاوت است، به عنوان مثال:

پوست - واسکولیت در پوست باعث ایجاد لکه هایی می شود که می توانند ترکیده و زخم های باز (زخم) باقی بگذارند. هنگامی که واسکولیت فقط پوست را تحت تاثیر قرار می دهد، اثرات طولانی مدت معمولا جدی نیستند و علائم معمولا پس از رفع التهاب برطرف می شوند.
بینی – واسکولیت در اینجا باعث ایجاد پوسته در داخل بینی و خونریزی بینی می شود. گاهی اوقات شکل بینی ممکن است تغییر کند.
انگشتان دست و پا – برخی از افراد مبتلا به واسکولیت پدیده رینود را تجربه می‌کنند، جایی که انگشتان دست یا پا سفید یا آبی می‌شوند و ممکن است هنگام قرار گرفتن در معرض شرایط سرد، گزگز یا درد داشته باشند.
چشم ها - برخی از انواع واسکولیت می تواند به طور ناگهانی بینایی شما را تحت تاثیر قرار دهد یا باعث قرمزی یا درد شدن چشم شما شود. در صورت بروز این اتفاق بسیار مهم است که به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
اعصاب – التهاب اعصاب می تواند باعث سوزن سوزن شدن (سوزن سوزن شدن)، درد و سوزش یا ضعف در بازوها و پاها شود.
مفاصل - واسکولیت می تواند باعث درد یا تورم مفاصل شود.
ماهیچه‌ها – التهاب در اینجا باعث درد عضلانی می‌شود و در نهایت عضلات شما ممکن است ضعیف شوند.
ریه ها – التهاب ریه ها باعث سرفه و تنگی نفس می شود.
مغز - گاهی اوقات عروق خونی مغز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند و باعث ایجاد مشکلاتی مانند سکته شوند.
کلیه ها – زمانی که واسکولیت کلیه ها را درگیر می کند ممکن است مشکلاتی در دفع ادرار یا خون در ادرار وجود داشته باشد. واسکولیت کلیه ها می تواند خطرناک باشد زیرا ممکن است علائم تا زمانی که کلیه ها آسیب نبینند ظاهر نشوند. در موارد شدید درمان با دستگاه کلیه مصنوعی (دیالیز) ممکن است ضروری باشد.
سردرد، درد در فک و مشکلات چشم می تواند از علائم جدی آرتریت سلول غول پیکر (GCA) باشد.

انواع

بیش از ده نوع مختلف واسکولیت وجود دارد که هر کدام علائم خاصی دارند. برخی مزمن هستند، در حالی که سایرین علائمی دارند که می‌روند و می‌آیند. انواع واسکولیت شامل موارد زیر هستند:

بیماری بهجت
بیماری بورگر
سندرم چرگ اشتراوس
کرایوگلوبولینمی
آرتریت سلول غول پیکر
گرانولوماتوز وگنر
پورپورای هنوخ شونلین
بیماری کاوازاکی
آرتریت تاکایاسو

مشخص نیست که چه عواملی باعث ایجاد بسیاری از انواع واسکولیت می‌شود. به این نوع واسکولیت اولیه گفته می‌شود. واسکولیت ثانویه هر نوعی است که توسط بیماری دیگری ایجاد شود، از جمله موارد زیر:

سرطان‌های سلول‌های خونی مانند سرطان خون و لنفوم
واکنش آلرژیک به دارو (این باعث واسکولیت آلرژیک می‌شود)
عفونتی مانند ویروس هپاتیت B یا هپاتیت C
سایر اختلالات خود ایمنی مانند لوپوس، آرتریت روماتوئید و اسکلرودرمی

عوامل خطر واسکولیت

واسکولیت ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد. عواملی که ممکن است خطر برخی اختلالات را افزایش دهند عبارتند از:

سن. آرتریت سلول غول پیکر به ندرت قبل از 50 سالگی رخ می دهد، در حالی که بیماری کاوازاکی در کودکان کمتر از 5 سال شایع تر است.
سابقه خانوادگی. بیماری بهجت، گرانولوماتوز همراه با پلی آنژیت و بیماری کاوازاکی گاهی در خانواده ها دیده می شود.
انتخاب های سبک زندگی استفاده از کوکائین می تواند خطر ابتلا به واسکولیت را افزایش دهد. سیگار کشیدن، به خصوص اگر مردی کمتر از 45 سال دارید، می تواند خطر ابتلا به بیماری بورگر را افزایش دهد.
داروها واسکولیت گاهی اوقات می تواند توسط داروهایی مانند هیدرالازین، آلوپورینول، مینوسیکلین و پروپیل تیوراسیل ایجاد شود.
عفونت ها ابتلا به هپاتیت B یا C می تواند خطر ابتلا به واسکولیت را افزایش دهد.
اختلالات ایمنی افرادی که اختلالاتی دارند که در آن سیستم ایمنی آنها به اشتباه به بدن خود حمله می کند، ممکن است در معرض خطر ابتلا به واسکولیت باشند. به عنوان مثال می توان به لوپوس، آرتریت روماتوئید و اسکلرودرمی اشاره کرد.
رابطه ی جنسی. آرتریت سلول غول پیکر در زنان بسیار شایع تر است، در حالی که بیماری بورگر در مردان شایع تر است.

عوارض واسکولیت

عوارض واسکولیت به نوع و شدت بیماری شما بستگی دارد. یا ممکن است مربوط به عوارض جانبی داروهای تجویزی باشد که برای درمان این بیماری استفاده می کنید. عوارض واسکولیت عبارتند از:

آسیب اندام. برخی از انواع واسکولیت می تواند شدید باشد و باعث آسیب به اندام های اصلی شود.
لخته شدن خون و آنوریسم. ممکن است یک لخته خون در یک رگ خونی ایجاد شود و جریان خون را مسدود کند. به ندرت، واسکولیت باعث ضعیف شدن و برآمدگی رگ خونی می شود و آنوریسم (AN-yoo-riz-um) را تشکیل می دهد.
از دست دادن بینایی یا نابینایی. این یک عارضه احتمالی آرتریت سلول غول پیکر درمان نشده است.
عفونت ها برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان واسکولیت ممکن است سیستم ایمنی بدن شما را تضعیف کنند. این می تواند شما را مستعد ابتلا به عفونت کند

واسکولیت چگونه تشخیص داده می شود؟

تشخیص واسکولیت بر اساس سابقه پزشکی، علائم، معاینه فیزیکی و نتایج آزمایش‌های آزمایشگاهی تخصصی است. پزشک می تواند مشکلات خونی را که می تواند همراه با واسکولیت باشد آزمایش کند. این شامل:

کم خونی
تعداد گلبول های سفید خون بالا
تعداد پلاکت بالا
علائم مشکلات کلیوی یا کبدی
علائم یک واکنش آلرژیک
التهاب

آزمایش‌های خون همچنین می‌توانند کمپلکس‌های ایمنی یا آنتی‌بادی‌ها (روش‌هایی که بدن با آنچه که فکر می‌کند یک تهدید است مبارزه می‌کند) که باعث واسکولیت می‌شوند، شناسایی کند. آزمایش‌های دیگر ممکن است شامل عکس‌برداری با اشعه ایکس از رگ‌های خونی، بیوپسی بافت و اسکن قلب باشد.

واسکولیت چگونه درمان می شود؟

درمان واسکولیت به تشخیص شما و اندام های آسیب دیده بستگی دارد. اگر علت یک واکنش آلرژیک باشد، ممکن است خود به خود از بین برود. در موارد دیگر، زمانی که اندام های حیاتی مانند ریه ها، مغز یا کلیه ها درگیر هستند، به درمان تهاجمی و به موقع نیاز خواهید داشت.

درمان به طور کلی شامل داروهای کورتیکواستروئیدی (استروئیدها) است. داروهای شیمی درمانی، که شامل داروهای مورد استفاده برای درمان سرطان، مانند متوترکسات، نیز می شود، اما در دوزهای بسیار کمتر از مصرف افراد مبتلا به سرطان. هدف از این نوع شیمی درمانی تضعیف پاسخ ایمنی غیرطبیعی است که منجر به آسیب عروق خونی شده است.

سایر داروها، مانند داروهای بیولوژیک، ممکن است برخی از بیماری هایی را که باعث واسکولیت می شوند، درمان کنند.

همین الان این لینک را جهت تله ویزیت (ویزیت آنلاین) پروفسور دکتر سیروس مومن زاده کلیک کنید.