تشخیص اختلالات ستون فقرات و منشا دردهای مزمن با کمک سونوگرافی

سونوگرافی یک تصویربرداری است که برای کمک به تشخیص اختلالات ستون فقرات استفاده می شود.

آزمایش های تصویربرداری به روشن شدن علت کمردرد و گردن درد کمک می کند. یکی از انواع فناوری های تصویربرداری سونوگرافی است که به آن سونوگرافی پزشکی نیز گفته می شود که از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از داخل بدن استفاده می کند. اگر پزشک سونوگرافی را برای کمک به تشخیص اختلال ستون فقرات شما تجویز کرده است، این مقاله به شما کمک می کند تا در مورد آن بیشتر بدانید.

2 نوع سونوگرافی پزشکی وجود دارد: تشخیصی و درمانی. این مقاله بر روی سونوگرافی تشخیصی تمرکز خواهد کرد. سونوگرافی درمانی یک درمان غیرجراحی متداول برای دردهای کمر و گردن و آسیب‌های اسکلتی عضلانی است.

سونوگرافی پزشکی یا سونوگرافی یک ابزار تشخیصی است که پزشک یا تکنسین سونوگرافی برای تشخیص انواع اختلالات ستون فقرات از آن استفاده می کند.

سونوگرافی چیست و چگونه کار می کند؟

سونوگرافی یک روش تصویربرداری است که از امواج صوتی برای نمایش تصاویر داخل بدن بر روی صفحه نمایش استفاده می کند. ابزارهایی که برای انجام این کار استفاده می کند عبارتند از: ژل اولتراسوند و یک پروب.

پزشک ژل را روی قسمتی از بدن که مورد معاینه قرار می گیرد، اعمال می کند و سپس پروب را روی پوست شما می چرخاند. سپس پروب امواج صوتی را به بدن شما می فرستد (اگرچه شما چیزی نمی شنوید). همانطور که امواج صوتی با ساختارهای داخلی بدن (مثلاً بافت‌های نرم) تماس می‌گیرد، مبدل صداهای پژواک را برای تولید تصاویر دریافت می‌کند، که فوراً در یک مانیتور رایانه نزدیک نمایش داده می‌شوند.

مانند سایر انواع معاینات تصویربرداری ستون فقرات، فناوری اولتراسوند در طول سال ها پیشرفت کرده است. فراتر از سونوگرافی معمولی، فناوری پیشرفته سونوگرافی شامل سونوگرافی سه بعدی و سونوگرافی داپلر است. همانطور که از نام آن پیداست، سونوگرافی سه بعدی تصاویر سه بعدی را می گیرد. سونوگرافی داپلر شکل جدیدتری از سونوگرافی است که جریان خون را در سراسر بدن بهتر روشن می کند.

سونوگرافی یک شکل بدون درد و غیر تهاجمی از تصویربرداری پزشکی است. از آنجایی که از صدا برای ایجاد تصاویر داخلی استفاده می کند و نه تشعشع، بنابراین لازم نیست در طول این آزمایش نگران قرار گرفتن در معرض تابش باشید.

سونوگرافی به تشخیص کدام اختلالات ستون فقرات کمک می کند؟

هنگامی که بیماران از درد، التهاب یا علائم عفونت شکایت دارند، سونوگرافی پزشکی می تواند به پزشکان در درک منشأ آن علائم کمک کند. سونوگرافی معمولاً برای کمک به پزشک استفاده می‌شود تا متوجه شود که آیا بیماری‌ای دارید که بر یک اندام تأثیر می‌گذارد (مانند قلب، مثانه، کلیه‌ها و کبد). در این اندام ها به خوبی کار می کند زیرا بافت مشترکی دارند و ضایعات به راحتی تشخیص داده می شوند زیرا با بقیه اندام متفاوت خواهند بود.

اگرچه تحقیقات بیشتری برای تایید کارایی سونوگرافی در تشخیص کمردرد و گردن درد در بزرگسالان نیاز است، سونوگرافی ممکن است به تشخیص چندین اختلال ستون فقرات کمک کند، از جمله:

آسیب های عضلات و تاندون ها

آسیب های وارد شده به رباط ها، تاندون ها و عضلات اغلب دردناک هستند. آرنج تنیس بازها و گلف بازها، درد روتاتور کاف (عضلات شانه)، تاندونیت عضله دوسر بازو، فشار عضلانی شکم و دردهای عضلانی لگن مثال هایی از این گونه موارد هستند. سونوگرافی ناحیه دارای درد را به طور دقیق شناسایی می کند و با توجه به مشکل بیمار، به طراحی مراحل درمان کمک می کند.

درد اعصاب

درد مزمن اعصاب یک مشکل شایع دیگر است. سندرم تونل مچ دست (کانال کارپ)، به دام افتادن اعصاب مانند عصب اولنار، عصب ایلیو-اینگوینال، عصب پوستی ران جانبی و عصب تیبیال خلفی مثال هایی از این قبیل هستند. این مشکلات می توانند باعث ایجاد درد، ضعف و سوزن سوزن شدن دست، کشاله ران، ران و پا شوند. سونوگرافی برای پیدا کردن و شناسایی اعصب بسیار مفید است و به پزشک متخصص درد کمک می کند سوزن را به طور دقیق در عصب ایجادکننده درد قرار دهد و تسکین دهنده درد را تزریق کند. با این روش ناحیه دردناک به طور دقیق درمان می شود. بنابراین سونوگرافی یک روش تصویربرداری است که اجازه شناسایی و درمان را به طور اختصاصی فراهم می کند. این روش بسیار بهتر و تأثیرگذارتر از روش هایی است که به طور عمومی درد را تسکین می دهند.

درد مفاصل

تکنیک های مختلف تصویربرداری مانند امواج ایکس، سی تی اسکن و ام آر آی نیز می توانند برای تشخیص مشکلات مفاصل مفید باشند. اما سونوگرافی روشی است که سوزن را به داخل مفصل هدایت می کند و این امکان را فراهم می کند که تزریق تحت راهنمایی سونوگرافی به درستی انجام شود. دردهای عضلانی، تاندون ها، اعصاب و مفاصل به تزریق بی حس کننده های موضعی جواب می دهند و بهبودی ایجاد می شود.

سایر موارد عبارتند از:

• بیماری دژنراتیو دیسک
• اسکولیوز و تغییر شکل ستون فقرات (سونوگرافی می تواند تصاویر سه بعدی ستون فقرات را ایجاد کند که شدت واقعی تغییر شکل ستون فقرات را نشان می دهد)
• سندرم های شلاقی
• تومورهای ستون فقرات (سونوگرافی می تواند توده های غیر طبیعی را در سراسر بدن از جمله ستون فقرات تشخیص دهد)
• عفونت های ستون فقرات (مانند آبسه اپیدورال)

ایمنی و سادگی سونوگرافی، آن را برای پزشکان و بیماران به طور یکسان جذاب می کند. یکی از زمینه‌های نوظهور برای سونوگرافی در تشخیص مشکلات ستون فقرات، استفاده از آن در تزریق‌های تشخیصی هدایت‌شده با تصویر است. تزریق های تشخیصی با تزریق یک داروی بی حس کننده به محل مشکوک درد، علت درد را مشخص می کند. میزان تسکین فوری درد نشان می دهد که آیا آن محل منشاء درد است یا خیر. بسیار مهم است که این تزریق را با دقت انجام دهید. اینجاست که فناوری تصویربرداری وارد می شود.

درمان‌های طب درد انواع متعددی دارد؛ بخش مهمی از این درمان‌ها توسط تکنیک‌های تهاجمی و به صورت تزریقات انجام می‌شود که در گذشته به طور سنتی و با دستگاه‌های تحت هدایت شبکه ایکس انجام می شد و دارای محاسن و معایبی بود، اما در حال حاضر بسیاری از اقدامات عملی با دستگاه سونوگرافی انجام می‌شود. سونوگرافی یک گزینه جایگزین است زیرا از تابش استفاده نمی‌کند و می‌تواند فوراً ساختارهای حساس بافت نرم (مانند  عصبها) را روشن کند.

در گذشته انجام اقدامات تهاجمی تحت هدایت اشعه ایکس سبب بروز عوارض و محدودیت‌هایی می‌شد که مهم‌ترین آن تماس با اشعه برای بیمار و پزشک است؛ این درحالیست که انجام این کار با سونوگرافی راحت‌تر است و آسیبی هم به بیمار و پزشک وارد نمی‌کند.

انجام اقدامات تهاجمی با کمک دستگاه‌های سونوگرافی مزایای بسیاری دارد؛ چرا که دستگاه سونوگرافی ارزان‌تر، سبک‌تر، قابل حمل و جابه جایی آن نسبت به دستگاه‌های اشعه ایکس راحت‌تر است. همچنین در تمام طول زمان درمان تصاویر سونوگرافی مراحل درمان را نشان می‌دهد.

چگونه اولتراسوند با سایر تست های تصویربرداری ستون فقرات مقایسه می شود؟

پزشکان چندین ابزار تصویربرداری برای کمک به تشخیص کمردرد و گردن دارند. اسکن اشعه ایکس، سی تی اسکن و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) رایج ترین اسکن های تصویربرداری برای تشخیص درد ستون فقرات هستند، اما سونوگرافی مزایایی را ارائه می دهد که پزشکان و بیماران ممکن است در نظر بگیرند.

مزایای سونوگرافی نسبت به روش های سنتی تصویربرداری ستون فقرات عبارتند از:

• بدون قرار گرفتن در معرض تابش اشعه
• بهبود تصویربرداری بافت نرم از طریق رادیوگرافی
• سادگی (بیماران مجبور نیستند لباس خاصی بپوشند به مرکز دیگری بروند.)
• به طور گسترده در دسترس است
• ارزان
• غیر تهاجمی (بدون نیاز به تزریق)

با وجود این مزایا، سونوگرافی همیشه بهترین روش تصویربرداری برای درد ستون فقرات نیست. سونوگرافی نمی تواند واضح ترین تصاویر از استخوان و ساختارهای مجاور، از جمله داخل استخوان و مفاصل را بگیرد و CT و MRI برای این کار مناسب تر هستند. با این حال، سونوگرافی را می توان هنگام معاینه استخوان های نوزادان استفاده کرد، زیرا بدن آنها غضروف بیشتری دارد و استخوان جامد کمتری نسبت به کودکان بزرگتر و بزرگسالان دارد.

چگونه برای سونوگرافی ستون فقرات آماده شوم؟

سونوگرافی یک آزمایش تصویربرداری نسبتا ساده از ستون فقرات است، بنابراین لازم نیست کار خاصی برای آماده سازی انجام دهید. با این حال، ایده خوبی است که از پزشک یا پرستار خود در مورد لباس هایی که باید برای معاینه بپوشید و اینکه آیا می توانید قبل از سونوگرافی به طور معمول غذا و نوشیدنی بخورید، بپرسید.

سونوگرافی بسته به اندازه ناحیه مورد بررسی می تواند از کمتر از 30 دقیقه تا یک ساعت طول بکشد. پزشک تصاویر سونوگرافی را بررسی می کند و به تأیید تشخیص درد کمر یا گردن کمک می کند و ممکن است نیاز به آزمایش‌های بیشتر برای شناسایی ریشه درد ستون فقرات شما را نشان دهد.

آزمایشاتی که برای تشخیص درد پیشنهاد می شود به عبارت زیر هستند :

CT  یا CAT Scan  : سی تی اسکن یا توموگرافی کامپیوتری از اشعه ایکس استفاده می کند. کامپیوترهایی هم هستند که تصویر را از مقطعی از بدن تولید می کنند. در هنگام آزمایش، از شما خواسته می شود که روی تخت دراز بکشید. تخت در دل دستگاه اسکن به حرکت در می آید. گاهی اوقات از طریق تزریق موادی به بدن اسکن کت انجام می شود. در این موارد ممکن است آزمایش خون قبل از اسکن کت بدهید. بیشتر روش های اسکن کت ۱۵ تا ۶۰ دقیقه طول می کشد.

MRI- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی عکس های واضحی را بدون استفاده از اشعه ایکس می گیرد. این آزمایش از یک آهنربای بزرگ، امواج رادیویی و کامپیوتر برای تولید عکس استفاده می کند. در بسیاری از موارد، یک MRI 40 تا ۸۰ دقیقه طول می کشد. در طی آن زمان چند ده تصویر را می گیرد. آزمایش های دقیق MRI نیاز به مواد اولیه ای به نام گادولینیوم دارند. باعث می شود ساختار آناتومیک دقیق بدن مشخص شود. به خاطر آهنرباهایی که در طی آزمایش استفاده شده است، برخی از مردم نباید استفاده کنند.

دیسکوگرافی : در طی دیسکوگرافی ماده ای به ستون فقرات تزریق می شود که تصور می شود باعث درد پشت می شود. این ماده در ناحیه آسیب دیده برای عسکبرداری با اشعه ایکس تزریق می شود. برای کسانی پیشنهاد می شود انجام دهند که IDET یا نیاز به درمان الکتریکی اینترادیسکال دارند.

مایلوگرام : مثل دیسکوگرافی در طی انجام مایلوگرام ماده ای به کانال ستون فقرات تزریق می شود، تا توانایی تشخیص اشعه ایکس افزایش یابد. پزشکان قادر به دیدن تصاویر با اشعه ایکس از نخاع هستند و می توانند عصب ناشی از دیسک ها یا شکستگی های را تشخیص دهند.

EMG: این روش به پزشکان اجازه می دهد که فعالیت عضلات را ارزیابی کنند. در طی انجام آن، سوزن های خیلی کوچک در عضلات قرار داده می شود تا پاسخگویی عضلات به سیگنال ها اندازه گیری شود.

اسکن استخوان : اسکن استخوان برای تشخیص نظارت عفونت، شکستگی یا اختلالات دیگر در استخوان می باشد. در طی اسکن استخوان، مقدار کمی از ماده رادیواکتیو به درون جریان خون تزریق می شود. موادی که در استخوان جمع می شوند، به ویژه مناطقی که ناهنجاری می باشد. تصاویر تولید شده توسط اسکنر به کامپیوتر فرستاده می شوند تا نواحی مشخصی از سوخت و ساز نامنظم بدن یا جریان خون غیر طبیعی مشخص شود.

سونوگرافی اولتراسوند : اسکن اولتراسوند یا سونوگرافی اولتراسوند، که از امواج صوتی با فرکانس بالا استفاده می کند تا تصاویری از بدن بگیرد. امواج صوتی منعکس شده ثبت می شوند و به صورت تصاویر واقعی به نمایش درمی آیند.