تزریق تنوسینوویت د کوئروین (De Quervain) تحت گاید سونوگرافی
آناتومی د کوئروین
بیماری د کوئروین به دلیل التهاب و تورم تندونهای متصل کننده عضلاتی که شست را باز میکنند به وجود میآید. التهاب و برجستگی این تندونها معمولا به دلیل حرکات تکرارشونده چرخشی مچ اتفاق میافتد. اگر این بیماری درمان نشده باقی بماند، غلاف تندون ضخیمتر میشود که باعث برجستگی آن در سطح مچ و درد اضافی میشود.
تندونهای باز کننده شست دست در تصویر زیر نشان داده شدهاند:
ممکن است یک محله ماشهای ایجاد شود که باعث گیرکردن تندون در غلافش شود که باعث قفل شدن انگشت شست یا پرش و "ماشهای" شدن آن میشود. ممکن است همراه این بیماری آرتریت مفصل استخوان بند اول شصت و استخوانهای مچ نیز وجود داشته باشد که درد و ناکارآمدی شست را چند برابر میکند.
د کوئروین تنوسینوویس در بیمارانی اتفاق میافتد که حرکات تکرار شونده زیادی با دست خود انجام میدهند. استفاده روزمره از ابزارهای مختلف مانند پیچگوشتی و قیچی نمونههایی از فعالیتهایی هستند که باعث ایجاد این بیماری میشوند. ممکن این بیماری بدون وارد شدن ضربه فیزیکی مشخص به مچ ایجاد شود.
درد د کوئروین تنوسینوویس در سمتی از مچ اتفاق میافتد که نزدیک شست قرار دارد. درد دائمی بوده و با باز و بسته کردن شست یا خم کردن مچ به سمت انگشت کوچک بدتر میشود. بیماران گزارش میکنند که توانایی نگه داشتن لیوان یا چرخاندن پیچ گوشتی را ندارد. برهم خوردن خواب در این بیماری به طور معمول اتفاق میافتد. در معاینه فیزیکی در صورت لمس و فشار وارد کردن به مچ دست در سمتی که شست قرار دارد، بیمار افزایش درد خواهد داشت. بسیاری از بیماران مبتلا به د کوئروین تنوسینوویس در هنگام باز و بسته کردن شست خود در مچشان احساس غژغژ میکنند. ممکن است دامنه حرکت شست به دلیل درد کم شده باشد و شست حالت ماشهای به خود گرفته باشد.
تصویربرداری در تزریقات مدیریت درد
به طور کلی موفقیت بلاکهایی که برای کنترل و درمان سندورمهای درد انجام میشوند به دقت تزریق بستگی دارد. دو نوع کلی انجام تزریقات استفاده از آناتومی سطحی برای مشخص کردن محل تزریق (روش بلایند) و استفاده از تصویربرداری همزمان هستند. در روش بلایند به دلیل آن که ساختارهای داخلی در هنگام تزریق دیده نمیشوند امکان اشتباه قرار گرفتن محل سوزن بیشتر است. این روشها به عنوان روشهای کلاسیک انجام تزریق شناخته میشوند و به مرور زمان به دلیل افزایش دقت تصویربرداریهای مختلف امروزه کمتر مورد استفاده قرار میگیرند.
استفاده از تصویربرداری همزمان به پزشک اجاره میدهد تا آناتومی ناحیه تزریق را قبل از ورود سوزن بررسی کند و تزریق دقیقتری انجام دهد که باعث کمتر اذیت شدن بیمار حین انجام تزریق، بلاک با کیفیتتر و طولانیتر، کاهش مقدار داروی مورد نیاز برای تزریق و کاهش عوارض جانبی میشود. از تصویربرداریهایی که به صورت گسترده برای انجام بلاکهای مختلف از آنها کمک گرفته میشود میتوان به سونوگرافی، فلوروسکوپی و CT Scan اشاره کرد.
برتریهای تصویربرداری سونوگرافی
از بین تصویربرداریهایی که برای انجام بلاک استفاده میشوند، تصویربرداری سونوگرافی از همه در دسترس تر است و به دلیل نبودن پرتوهای یونیزان در این تصویربرداری و عدم نیاز به تزریق ماده حاجب ریسک کمتر نسبت به بقیه دارد. تصویربردای سونوگرافی توانایی نشان دادن عروق محل تزریق را دارد و میتوان از آن برای جلوگیری از تزریق داخل عروقی استفاده کرد.
علاوه بر توانایی نشان دادن عروق، دستگاه سونوگرافی با نشان دادن اعصاب و دیگر ساختارهای بافت نرم ناحیه حین انجام تزریق امکان تزریق دقیقتر و موثرتر با عوارض جانبی کمتر را فراهم میکند. یک برتری دیگر تصویربرداری سونوگرافی به تصویربرداری فلوروسکوپی نبود پرتوهای یونیزان است و امکان استفاده از این تصویربرداری برای خانمهای حامله نیازمند تزریق وجود دارد. لازم به ذکر است که در افرادی که علت جراحی یا به صورت مادرزادی آناتومی به هم ریخته و غیرطبیعی دارند یا اضافه وزن شدید دارند (به دلیل عدم عبور مناسب امواج فراصوت از بافت چربی) ممکن است بسته به نظر پزشک نوع تصویربرداری برحسب بیمار متفاوت باشد.
در مطالعات انجام شده از جهت مقایسه موفقیت روش بلایند و انجام تزریق با گاید سونوگرافی نشان داده شد در روش بلایند موفقیت درمان در حدود 75% بوده است، در حالی که با استفاده از گاید سونوگرافی میزان موفقیت تزریق تا 94% افزایش پیدا کرد. این تفاوت واضح نشان دهنده تاثیر فوق العاده تصویربرداری سونوگرافی بر روی میزان موفقیت درمان است.
کاربردها
از این تزریق برای تشخیص و درمان دردهای مچ دست استفاده میشود. کاربرد تشخیصی به این صورت است که اگر بعد از تزریق درد بیمار کاهش یافت یعنی علت درد بیمار التهاب تندونهای باز کننده شست (بیماری د کوئروین) بوده است و نیازی به ادامه فرآیندهای تشخیصی و بررسی دیگر ساختارهای مچ نیست.
ممنوعیتها
در افرادی که به دلیل بیماریای دیگر (مانند بیماری قلبی) داروهای ضد انعقاد مصرف میکنند باید تحت نظر پزشک مدتی دارو قطع شود تا خطر خونریزی بعد از تزریق کاهش یابد. در صورت اختلال انعقادی به دلیل بیماری بسته به نظر پزشک و پس از انجام آزمایشات لازم میتوان در صورت صلاحدید پزشک این تزریق را انجام داد. تزریق در محلی که عفونت پوستی فعال وجود دارد یا در صورت عفونت سیستمیک بدن باید تا بعد از درمان عفونت عقب انداخته شود.
این تزریق نباید برای افرادی که در مسیر عبور سوزن تومور دارند انجام شود. در افرادی که به دلیل جراحی یا مادرزادی آناتومی ناحیه بهم ریخته است این تزریق باید با دقت بیشتری انجام شود.
نحوه انجام تزریق
برای داروهای تزریق معمولا از داروهای بیحسی یا کورتیکواستروئیدها (دارو های ضد التهابی) برای کاهش درد و التهاب استفاده میشود. در این روش سوزن از سمت خارج مچ دست به سمت تندونهای باز کننده شست هدایت میشود. بیمار دست خود را به صورتی که شست بالا باشد روی تخت میگذارد، سپس پزشک با لمس استخوانهای مچ و تصویربرداری سونوگرافی محل تزریق را مشخص میکند. بعد از مشخص کردن محل ورود سوزن، پوست بیمار با بتادین استریل میشود. سپس سوزن وارد بافت میشود و بعد از تنظیم کردن محل نوک سوزن داخل بافت تحت تصویربرداری همزمان سونوگرافی تزریق انجام میشود.
نحوه انجام تزریق
تصویر سونوگرافی نشان دنده سوزن در محل تندونهای باز کننده شست:
بررسیهای بعد از تزریق
تمام بیماران بعد از انجام تزریق از جهت بررسی اثربخشی بلاک و بروز عوارض جانبی احتمالی تزریق تحت نظر قرار میگیرند. با اینکه اکثر بیماران بعد از انجام بلاک بیدردی پیدا میکنند، بعضی از بیمارن افزایش درد موقتی بعد از انجام بلاک را تجربه میکنند که به دلیل ورود سوزن به بافت است و همراه با درد اصلی بیماری بعد از مدت کوتاهی از بین میرود.
به بیماران توصیه میشود تا در صورت افزایش درد و یا تب که میتواند نشانه عفونت باشد به پزشک مراجعه کنند.
عوارض جانبی احتمالی
احتمال درست نبودن محل سوزن و عوارض ناشی از آن مانند آسیب دیدن عروق، تزریق داخل عروقی و یا آسیب دیدن اعصاب ناحیه به دلیل استفاده از تصویربرداری همزمان سونوگرافی، به ندرت اتفاق میافتند.
دیگر عارضه این بلاک میتواند ایجاد کبودی یا هماتوم (تجمع خون در بافت) باشد که به دلیل پرخون بودن بافت محل تزریق اتفاق میافتد. اما میتوان با وارد کردن فشار بعد از انجام بلاک روی محل تزریق جلوی این عوارض را گرفت. استفاده از سوزنهای نازک هم باعث کاهش احتمال تشکیل هماتوم میشود. همچنین میتوان از پکهای سرمازا استفاده کرد. این پکها درد بعد از تزریق را هم کاهش میدهند. ایجاد عفونت بعد از تزریق نادر است (و در افراد با نقص ایمنی مانند افراد مبتلا به ایدز یا سرطان یا دیابت که قند خونشان تحت کنترل نیست بیشتر اتفاق میافتد) و میتوان با استفاده از وسایل استریل و شستن محل تزریق با بتادین قبل از ورود سوزن به راحتی جلوی آن را گرفت.