هفت جفت بالایی دنده‌ها مستقیماً به استرنوم (استخوان جناغ سینه) متصلند، که گاهی از اوقات استخوان سینه نامیده می‌شود. استرنوم در مرکز جلوی قفسه سینه قرار دارد.
رشته‌های غضروف دنده‌ای دنده‌ها را به استرنوم متصل می‌کنند. این غضروف آنقدر انعطاف‌پذیر هست که امکان اتساع دنده‌ها را در زمان عمل دم و انقباض آنها در زمان بازدم را فراهم کند. این دنده‌ها که زیر عنوان دنده‌های واقعی شناخته می‌شوند در عین حال در قسمت پشت به ستون فقرات متصلند.
جفت‌های دنده‌ای هشتم، نهم و دهم مستقیماً به استرنوم متصل نیستند، اما توسط غضروف‌های متصل به غضروف دنده‌ای جفت دنده‌ای هفتم به یکدیگر متصل شده‌اند. این دنده‌ها همچنین در قسمت پشت به ستون فقرات متصل شده‌اند.
جفت‌های یازدهم و دوازدهم دنده‌ها در پایین‌ترین قسمت قفسه دنده‌ای قرار دارند. آنها به قسمت جلو بدن نمی‌رسند. در عوض این دنده‌های کوتاه‌تر، که دنده‌های غوطه‌ور نیز نامیده می‌شوند، از ستون فقرات به پهلوها گسترش پیدا می‌کنند.
دنده‌ها اساساً دو مقصود اصلی را برآورده می‌کنند:
• دنده‌ها وظیفه محافظت از قلب، ریه‌ها و دیگر ارگان‌ها و بافت‌ها را در قسمت بالای بدن بر عهده دارند. آنها در عین حال تا حدودی کبد و کلیه‌ها را نیز محافظت می‌کنند.
• دنده‌ها ساختار و محافظت لازم برای استخوان‌ها و عضلات را در قفسه سینه، شانه‌ها و گردن فراهم می‌کنند.
چه چیزی باعث درد دنده می‌شود؟
درد دنده می‌تواند هر کسی را در هر سنی درگیر کند. در برخی موارد، این درد ممکن است تند و تیز و نیش زننده باشد. یا ممکن است به صورت رنجوری کسالت‌آور و مبهم احساس شود. نوع درد مبتلابه فرد می‌تواند به تعیین علت آن کمک کند.
درد دنده به علل مختلفی ایجاد می‌شود. علت ممکن است آسیب دیدگی، بیماری، یا دیگر مشکلات باشد. برخی از علل شایع‌تر درد دنده شامل موارد زیر است:
• علل عضلانی - اسکلتی مثل آسیب‌های منجر به شکستگی استخوان یا کشیدگی عضلات یا رباط‌ها
• علل مرتبط به ارگان، مشخصاً مشکلات قلب یا ریه
• اختلالات معده‌ای-روده‌ای که می‌توانند بر دستگاه گوارش تأثیر بگذارند
• علل مرتبط به سرطان، مشخصاً سرطان ریه یا سرطان استخوان
علل عضلانی، اسکلتی
آسیب دیدگی دنده‌ها یا بافت نرم قفسه دنده‌ای می‌تواند باعث درد قابل توجهی شود. صرف عمل دم و بازدم ممکن است با درد همراه شود. برخی علل شایع درد عضله یا درد استخوان آسیب زننده به دنده‌ها شامل موارد زیر است:
• شکستگی دنده
حتی یک شکستگی مویی دنده می‌تواند باعث درد تند و تیزی شود که در زمان نفس کشیدن یا خم شدن به جلو تشدید می‌شود. سرفه، عطسه، یا خندیدن تیز می‌تواند باعث ایجاد درد تند و سوزان از نقطه دچار شکستگی شود. در صورت شکستگی دنده شخص ممکن است در نزدیکی محل شکستگی دچار سرخی یا ورم گردد.
• کشیدگی عضله
کشیدگی عضله بر اثر کش آمدن یا پارگی جزئی عضله ایجاد می‌شود. کشیدگی عضلات بین دنده‌ای می‌تواند باعث ایجاد درد، ورم، سفتی عضلات و مشکلات تنفسی گردد. این عضلات در فاصله میان دنده‌ها جایگیر شده‌اند و دنده‌ها را متصل به یکدیگر نگه می‌دارند. درد ممکن است به شکل ناگهانی یا به تدریج شروع شود و در زمان انجام حرکات کششی، چرخش بدن، تنفس عمیق، عطسه یا سرفه تشدید گردد.
• کوستوکندریت
کوستوکندریت التهاب غضروف بین دنده‌ها است. درد به طور معمول در ناحیه بالایی و میانی دنده‌ها یا در طرفین استرنوم احساس می‌شود. درد مزبور ممکن است به پشت یا شکم سرایت کند و در صورت انجام حرکت کششی یا تنفس عمیق این درد بدتر می‌شود.
• ارتریت
دو نوع اصلی ارتریت، استئوارتریت و ارتریت روماتوئید، به طور معمول مفاصل دست، زانو، مفصل ران، و گردن را درگیر می‌کند. اما این اختلالات التهابی می‌توانند هر مفصلی را در بدن، شامل مفاصل متصل کننده دنده‌ها به ستون فقرات یا استرنوم را تحت تأثیر قرار دهند.
چه زمانی دنبال کمک پزشکی فوری باشیم
اگر کسی از آسیب‌دیدگی یا ترومای مسبب درد دنده در رنج باشد، این موضوع اهمیت خواهد داشت که در اولین فرصت ممکن تحت مراقبت پزشکی قرار گیرد. در برخی موارد اگر دنده‌ای دچار شکستگی شدید شود این وضعیت می‌تواند به سوراخ شدن ریه منجر شده یا مسبب بروز عواقب دیگری باشد.
همچنین اگر درد دنده یا درد قفسه سینه با علایم مشخص شده در زیر همراه باشد، مردم نباید در مراجعه به دکتر درنگ کنند. این وضعیت می‌تواند یک علامت حمله قلبی یا دیگر اختلالات مرتبط به قلب باشد که نیاز به درمان دارند. علایم مزبور شامل موارد زیر است:
• سفتی قفسه سینه
• درد در محدوده‌های دیگری مثل قسمت فوقانی شکم، شانه، پشت، بازو، گردن یا فک
• تنگی نفس
• تعریق
• تهوع
• سرگیجه یا سبکی سر
• خستگی مفرط
درد دنده که به کندی ایجاد می‌شود و با هیچ علامت دیگری نیز همراه نیست باید توسط پزشک ارزیابی شود. شخص ممکن است دچار کشیدگی عضله یا رباط باشد بی‌آنکه درکی از آن داشته باشد یا ممکن است این وضعیت مراحل اولیه یک اختلال جدی‌تر در سلامت باشد.
هم مردان و هم زنان دارای 12 جفت دنده خمیده هستند. دنده‌ها به محافظت از ارگان‌ها در حفره قفسه سینه کمک کرده و همچنین ساختارها و حمایت از قسمت فوقانی بدن را پدید می‌آورند.
اگرچه دنده‌ها ساختار مستحکمی دارند امکان آسیب‌دیدگی آنها و ابتلاء به اختلالاتی که می‌توانند سبب درد دنده یا درد قفسه سینه شوند، وجود دارد. طیف گسترده‌ای از مشکلات موجب درد دنده و اطراف آن وجود دارد:
• علل عضلانی اسکلتی
• علل قلبی یا ریوی
• اختلالات معده‌ای-روده‌ای
• علل مرتبط به سرطان
اگر کسی دچار درد دنده بر اثر آسیب دیدگی یا دردی در قفسه سینه باشد که با علایم هشدار دهنده همراه است، باید در اولین فرصت ممکن مورد مراقبت پزشکی قرار گیرد.