یکی از علل کمتر شناخته‌شده ولی شایع درد مزمن شکم، گیر افتادگی عصب جلدی قدامی یا Anterior Cutaneous Nerve Entrapment Syndrome (ACNES) است. این عارضه به دلیل فشار یا تحریک عصب بین‌دنده‌ای در مسیر عبورش از دیواره شکم به سمت پوست به وجود می‌آید و می‌تواند دردهای شدیدی ایجاد کند که گاهی با مشکلات داخلی شکم اشتباه گرفته می‌شود.
ساختار و عملکرد عصب جلدی قدامی
عصب جلدی قدامی از شاخه‌های عصب بین‌دنده‌ای منشأ می‌گیرد و از میان لایه‌ای به نام فاسیا عبور کرده و به پوست جلوی شکم می‌رسد. در این مسیر، عصب از یک حلقه فیبری رد می‌شود که ممکن است محل گیر افتادگی و فشار بر عصب شود. این فشار باعث ایجاد دردهای تیز، تیرکشنده و موضعی در ناحیه شکم می‌شود که گاهی با انقباض عضلات شکم تشدید می‌شود.
علائم سندروم ACNES
-
درد تیز، سوزاننده و شبیه چاقو خوردن در ناحیه جلوی شکم
-
افزایش درد با لمس یا فشار موضعی
-
گسترش درد به سمت خط وسط شکم، بدون عبور به سمت مقابل
-
تشدید درد در زمان فعالیت عضلات شکم (مانند نشستن و برخاستن)
روش‌های تشخیص
برای تشخیص دقیق این سندروم، روش‌های زیر به‌کار می‌روند:
-
معاینه فیزیکی دقیق برای شناسایی نقاط دردناک در مسیر عصب
-
تصویربرداری (رادیوگرافی، سی‌تی‌اسکن) جهت رد سایر علل مانند شکستگی یا تومور
-
آزمایش‌های خون و بررسی‌های تکمیلی در صورت نیاز
روش‌های درمانی در کلینیک فوق تخصصی دردشناسی دکتر سیروس مومن‌زاده
در این مرکز، درمان‌ها با رویکرد غیرجراحی، مؤثر و کم‌تهاجمی انجام می‌شوند. اصلی‌ترین روش درمان ACNES، بلاک عصب
(Nerve Block) است.
در این روش، با تزریق داروی بی‌حسی اطراف عصب، مسیر ارسال پیام درد مسدود می‌شود. این تزریق به دو شیوه انجام می‌شود:
-
روش بدون هدایت تصویری (Landmark-based) تزریق بر اساس نقاط آناتومیکی بدن
-
روش هدایت‌شده با سونوگرافی یا فلوروسکوپی: تزریق دقیق با مشاهده لحظه‌به‌لحظه مسیر سوزن
در کلینیک دکتر مومن‌زاده، از سونوگرافی استفاده می‌شود که مزایای زیادی مانند ایمنی بالا، بدون پرتو، و دقت بیشتر دارد.
رادیوفرکوئنسی (RF)
در روش رادیوفرکونسی، با استفاده از امواج رادیویی، گرمای کنترل‌شده‌ای تولید می‌شود که باعث قطع موقت عملکرد عصب می‌شود (بین ۶ تا ۹ ماه). این روش برای بسیاری از بیماران تنها یک‌بار لازم است.
کاربردهای دیگر بلاک عصب جلدی قدامی
-
کنترل درد زونا (هرپس زوستر) در ناحیه شکم
-
کاهش درد پس از جراحی‌های شکمی
-
بی‌حسی موضعی قبل از عمل‌های جراحی
-
تشخیص منبع دقیق دردهای مزمن شکمی
-
تسکین دردهای ناشی از تومورهای شکمی (در صورت تأیید با بلاک موقت)
دیگر روش‌های غیرجراحی موجود در کلینیک
-
فیزیوتراپی تخصصی
-
تزریق اوزون (Ozone Therapy)
تمام این روش‌ها در این مرکز با راهنمایی سونوگرافی انجام می‌شود تا دقت، ایمنی و اثربخشی درمان به حداکثر برسد.
جمع‌بندی
اگر دچار دردهای مزمن و آزاردهنده شکمی هستید که علت آن مشخص نیست، سندروم گیر افتادگی عصب جلدی قدامی می‌تواند یکی از دلایل احتمالی باشد. این سندروم با یک درمان دقیق و غیرجراحی قابل کنترل و درمان کامل است.