سندروم تونل کوبیتال (Cubital tunnel syndrome) به دلیل تحت فشار قرار گرفتن عصب اولنار (عصبی که جهت زندزیرین سیر می کند و مسئول عصبدهی نواحی مجاور و دو انگشت خارجی دست است) توسط یکی از باندهای فیبری (این باندها مفصل آرنج را ثابت می کنند) مفصل آرنج است. این اتفاق باعث بروز درد در سمت خارجی ساعد، انگشت حلقه و انگشت کوچک می شود.
اگر بیماری درمان نشده باقی بماند باعث اختلال حرکتی دو انگشت ذکر شده شود.
اولین نشانه های بیماری معمولا زمانی بروز می کنند که از مفصل آرنج زیاد استفاده شود، یا پس از وارد شدن نیروی زیاد به آرنج مانند بلند کردن اجسام سنگین به تعداد زیاد. ضربه مستقیم به عصب اولنار هم ممکن است باعث بروز این سندروم شود.
تشخیص:
نشانه های فیزیکی شامل درد در محل عصب در آرنج و در صورت اعمال شدن ضربه به عصب در محل آرنج احساس درد در انگشتان هستند.
مانور های مختلفی برای تشخیص این سندروم وجود دارد که سه مانور زیر از هم پرکاربردتر اند.
در تمام مانورهای زیر سمت راست دست سالم و سمت چپ دست مبتلا به سندروم تونل کوبیتال را نشان می دهد.
بیمار ممکن است علاوه بر این سندروم مبتلا به عوارض عصبی دیگری مانند اختلال دیگر اعصاب دست (رادیال، مدین) نیز باشد که تشخیص را تا حدودی دشوار می کند. در اوایل ظهور سندروم یکی از نشانه های مخصوص آن کاهش حس در سمت خارجی انگشت کوچک است.
سندورم تونل کوپیتال اغلب با بیماری "آرنج گلفباز" (golfer’s syndrome) و تنیس البو (Tennis Elbo) اشتباه گرفته می شود. و این توضیح دهنده این موضوع است که بعضی درمان های در پیش گرفته شده برای افرادی که "آرنج گلفباز" در آن ها تشخبص داده شده بود ناموفق بودند.
یکی از تفاوت های این دو بیماری این است که در سندورم تونل کوبیتال حداکثر درد دو و نیم سانتی متر پایین تر از برجستگی داخلی آرنج است در حالی که در "آرنج گلفباز" دقیقا روی این برجستگی قرار دارد.
رادیکولوپاتی گردنی و اختلال عصبی اولنار ممکن است همزمان وجود داشته باشند که به این اختلالات double-crush syndrome می گویند. این سندروم معمولا با اختلال عصب مدیان (عصبی که از مرکز ساعد می گذرد) در سطح مچ یا سندروم تونل کارپال (سندرومی در سطح مچ دست) به وقوع می پیوندد.
رایوگرافی، تصویربرداری سونوگرافی و MRI برای تمام بیماران مبتلا به سندروم تونل کوبیتال الزامی بوده تا بیماری های استخوانی کنار گذاشته شوند و وجئد این سندروم تایید شود. همچنین بر اساس شرح حال بیمار و تشخیص پزشک ممکن است آزمایشات دیگری مانند شمارش کامل سلول های خونی و ... مورد نیاز باشد.
MRI و سونوگرافی برای تشخیص عدم ثبات مفصل کاربردی بوده و زمانی انجام می شوند که پزشک مشکوک به این موارد باشد.
روش های درمان:
روش های مختلفی از جمله درمان های دارویی، فیزیوتراپی و ... وجود دارد اما در بین تمام این روش ها، بلاک عصب موثرترین و سریع ترین روش درمان بیماری است.
تزریقات برای بلاک اعصاب عموما به دو صورت انجام می شوند. روش اول استفاده از لندمارک (مشخصات) های سطحی بدن برای پیدا کردن محل تزریق است و روش دوم استفاده از سونوگرافی. در روش لندمارک به دلیل نداشتن دید و آگاهی کامل از جزئیات داخل بدن امکان خطا و عوارض جانبی بالا می باشد که این مشکلات با استفاده از روش سونوگرافی به راحتی حل می شوند.
تزریق با کمک دستگاه سونوگرافی:.
این روش که در کلینیک فوق تخصصی دردشناسی پروفسور سیروس مومن زاده انجام می شود بالاترین دقت را در میان روش های تزریق دارد زیرا برای شناسایی ساختار های داخلی بدن و خود مفصل از دستگاه سونوگرافی استفاده می شود. این روش امکان تزریق موثرتر و عوارض جانبی کمتر را به ما می دهد. این تزریق هم جنبه درمانی و هم تشخیصی دارد.
عوارض جانبی:
بلاک عصب اولنار در سطح آرنج از جمله بلام های امن است. دو عارضه اصلی این تزریق، تزریق داخل وریدی و ایجاد آسیب فیزیکی به دلیل ورود سوزن به عصب است که با استفاده از دستگاه سونوگرافی، به دلیل شناسایی کامل ساختارهای داخلی، به راحتی قابل پیشگیری هستنند.