لابروم شانه یک قطعه غضروف نرم در مفصل کاسهای استخوان شانه شماست. این غضروف سر گوی شکل مفصل را در بالای استخوان بازو، در جایی که دو مفصل به هم میرسند، میپوشاند. گوی از چهار عضله که به آنها عضلات گرداننده شانه (روتاتور کاف) میگویند، به لابروم کمک میکنند تا گوی را در کاسه نگاه دارد. این عضلات به بازو کمک میکنند تا بچرخد. حرکات مکرر و آسیب دیدگی میتواند باعث پارگی لابروم و در اغلب اوقات درد شود. همچنین در بدن یک لابروم دیگر نیز در جایی که استخوان پا به ران وصل میشود نیز وجود دارد، ولی احتمال پارگی این لابروم بسیار غیر متحمل است زیرا ضخیمتر از لابروم شانه است.
اگر احساس هر گونه درد شانه دارید، احتمال دارد که از پارگی لابروم رنج میبرید. در هر صورت، ضروری است که پزشک مراجعه کنید تا تشخیص مناسب صورت گیرد تا درمان مناسب نیز بتواند انجام شود. پارگی SLAP (حاشیه شانه،لابروم) یکی از آسیب دیدگیهای جدی فارغ از سن و سطح شغلی شماست. اکثریت پارگیهای SLAP بصورت ناگهانی اتفاق نمیافتند و معمولاً نتیجه تراما مکرر داخل شانه است. خبر خوب این است که دردمان پارگی لابروم همیشه شامل جراحی نیس، اگرچه در برخی پارگیهای شدید ممکن است از جراحی استفاده شود. معمولاً درمانهای کمتر تهاجمی همچون اولتراسوند، شاک ویو تراپی، ورزش درمانی، لیزردرمانی و رادیوفرکوئنسی میتوانند نتایج خوبی داشته باشند.
در کلینیک فوق پیشرفته پروفسور سیروس مؤمن زاده و درمان مشکلات ستون فقرات، شانه و مفاصل، شما می توانید با بهره گیری از دانش روز دنیا درمان مناسب خود را دریافت کنید. لطفا جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره های 02188460605 و 02188449335 و 09198172104 تماس حاصل فرمایید.
لابروم شانه چیست؟
شانه یکی از پیچیدهترین مفاصل بدن است، این مفصل با شبکهای پیچیدهای از تاندونها، لیگامنتها و بافت نرم کنار هم نگه داشته شده است. لابروم قطعهای غضروفی است که عملکرد مهمی در این شبکه دارد. لابروم لبه گلنوئید، یا کاسه شانه را میپوشاند. سر هومروس، یا بخش بالای استخوان هومروس در بازو، داخل گلنوئید قرار میگیرد، ولی کاملاً داخل آن سفت نمیشود زیرا سر هومروس معمولاً بزرگتر از کاسه گلنوئید است. لابروم جایی میان هومروس و گلنوئید قرار دارد که به سر هومروس اجازه میدهد تا با ایمنی بیشتری در کاسه گلنوئید قرار بگیرد. در همان زمان، لابروم نقش بالشتی برای شانه ایفا کرده و دامنه حرکتی کامل شانه را تأمین میکند.
انواع پارگی لابروم شانه
به پارگی SLAP، پارگی لابروم، یا ضایعه لابروم نیز میگویند. این آسیب دیدگی میتواند به مرور زمان بخاطر حرکات مکرر ایجاد شود. همچنین میتواند از ترومای حاد یا پیری نیز ناشی شود. انواع مختلفی از پارگی SLAP وجود دارد:
پارگی لابروم نوع ۱ شامل فرسایش حاشیه بالایی لابروم است ولی همچنان لابروم به گلنوئید متصل میماند. این آسیب دیدگی ناشی از فرآیند افزایش سن است و بیشتر در میان بیماران میانسال و بیشتر دیده میشود، که علائم آن نیز آشکار نیست. این نوع پارگی را میتوان بدون جراحی درمان کرد.
پارگی لابروم نوع ۲ شایعترین نوع پارگی SLAP است. در این مصدومیت، لابروم و تاندون دو سر بازو از سر گلنوئید جدا میشوند. پارگی نوع ۲ را میتوان بصورت قدامی (در جلو)، خلفی (در عقب) یا ترکیبی از این دو دستهبندی کرد. معمولاً جراحی آرتروسکوپی انجام میشود.
پارگی لابروم نوع ۳ متشکل از یک پارگی دسته سطلی است، که در آن لابروم پاره شده میتواند در مفصل شانه بیافتد. تاندون دو سر بازو دست نخورده باقی میماند. معمولاً به جراحی آرتروسکوپی نیاز است تا بخش جدا شده دسته سطلی برداشته شود.
پارگی لابروم نوع ۴ پارگی دسته سطلی بخش بالایی لابروم است، که تا تاندون دوسر بازو به حدود مختلف ادامه مییابد. درگیری تاندون دوسر بازو این نوع مصدومیت را از آسیب دیدگی ناشی از پارگی SLAP درجه ۳ متمایز میکند. گزینههای درمانی میتواند به شدت درگیری تاندون دوسر بازو بستگی داشته باشد.
علل و عوامل خطر
ورزشکارانی که در ورزشهایی فعالیت میکنند که مکرراً حرکت پرتاب کردن یا از بالای سر ضربه زدن را دارد، بیشتر در معرض احتمال پارگی SLAP یا پارگی لابروم در مفصل شانه هستند. ولی امکان دارد این مصدومیت در غیر ورزشکاران نیز رخ دهد. سه علت و عامل خطر پیشزمینهای برای پارگی لابروم وجود دارد:
آسیب دیدگی مزمن
ورزشکارانی که در ورزشهایی فعالیت دارند که حرکات مکرر بالای سر بردن دارد - از جمله بیسبال، سافت بال، شنا و وزنه برداری - بیشتر در خطر ابتلا به پارگی لابروم به مرور زمان هستند. لابروم یا غضروف شانه بطور فزایندهای از حرکات تکراری فرسوده میشود. در نتیجه، پارگی لابروم میتواند رخ دهد.
مصدومیت حاد
ترومای حاد یا ناگهانی نیز میتواند منجر به وقوع این مصدومیت شود. سقوط با دست کاملاً باز یکی از مثالهای معمول این آسیب دیدگی است. سایر مصدومیتها شامل کشیده شدن بازو با نیروی زیاد یا حرکت سر بازو وقتی که بالاتر از سطح شانه است.
پیری. پارگی لابروم فررسوده میتواند به عنوان بخشی از فرآیند عمومی پیری رخ دهد و در افراد بالای ۴۰ سال بیشتر شیوع دارد.
اگرچه پارگی SLAP میتوان بعنوان بخشی از فرآیند عمومی افزایش سن و فرسودگی در مرور زمان و همچنین سوانح حاد آسیب دیدگی رخ دهد، ولی این نوع مصدومیت نادر است. با اختلاف شایعترین علت پارگی لابروم آسیبهای ورزشی هستند.
علائم پارگی لابروم
در اینجا به چند مورد از علائم پارگی شانه اشاره میکنیم که باید مراقبشان باشید:
درد عمیق
درد معمولاً در عمق شانه احساس میشود و عموماً بصورت یک درد مبهم و دائمی توصیف میشود نه یک درد عصبی یا تیرکشنده. شایل درد را در پشت شانه حس کنید؛ اگر تاندون دوسر بازو نیز درگیر باشد امکان دارد درد را در جلوی شانه احساس نمایید.
درد در حرکت دادن دست به بالای سر
همچنان شایع است که درد را هنگام انجام حرکات بالای سر حس کنید، مثل سرویس زدن تنیس.
از جای خود خارج شدن، صدای دادن یا ساییدگی در شانه. صدا دادن، ساییدگی و / یا از جای خود خارج شدن در بعضی از بیماران با این مصدومیت دیده شده است. به این علائم در اصطلاح پزشکی (کرپیتوس) صدا دادن مفصل شانه گفته میشود.
ضعف شانه
ممکن است شانه شما احساس ضعف کند و شاید حسی همچون درآمدن مفصل ار سر جایش داشته باشید. حتی اگر قهرمان وزنه برداری باشید، پارگی لابروم میتواند بلند کردن اشیاء و اوزان را به بالای سر بسیار چالش برانگیز کند.
کاهش در عملکرد ورزشی
عملکرد ورزشی شما احتمالاً به خوبی گذشته نخواهد بود. برای مثال، پرتاب کننده بیسبال شاید حس کند که به اندازه سابق پرتابهایش سرعت ندارند.
آگاه شدن از این علائم شاید شما را ترغیب کند که هرچه زودتر به دنبال درمان پزشکی این بیماری بروید تا از تمام شدن حرفه ورزشیتان یا از دست دادن فصل ورزشی بخاطر مصدومیت جلوگیری کنید. اکثر افراد پس از درمان پارگی لابروم، درد کمتر و قدرت بیشتری احساس میکنند، هرچند درمان این پارگی ۶ ماه طول میکشد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد درمان پارگی لابروم شانه کلیک کنید.
تشخیص پارگی در لابروم شانه
دشوار است تا پارگی لابروم یا پارگی SLAP (پارگی بالای لابروم قدامی و خلفی) را شناسایی کرده و بسیار چالش برانگیز است که بتوان آن را تشخیص داد. این مصدومیتها دائماً با سایر مشکلات شانه رخ میدهند و علائم آن نیز ممکن است مشابه باشد. آتروسکوپی یکی از بهترین روشها برای تشخیص پارگی SLAP است. آرتروسکوپی یکی از واضحترین و مفصلترین تکنیکهای تصویر برداری است. معاینه جسمانی شاید دقیق نباشد و اسکن MRI نیز احتمالاً پارگیهای کوچک را تشخیص نمیدهد. یک روش بالینی سه مرحلهای میتواند این آسیب دیدگی را تشخیص دهد. همچنین میتواند به مشخص شدن سیر درمان نیز کمک کند. این روش بالینی شامل سابقه پزشکی بیمار، معاینه جسمانی و تستهای تصویری است که در زیر آورده شده است:
سابقه بیمار
در طی جلسه ارزیابی سابقه بیمار چندین موضوع وجود دارد که ممکن است پزشک و بیمار در مورد آن صحبت کنند، از جمله علائم و اقدام برای هرگونه درمان در گذشته. نمونههایی از موضوعات مورد بررسی عبارتند از:
ورزشهای بخصوص یا فعالیتهایی که منجر به درد میشوند. درد میتواند با ورزشهای پرتابی، همچون بیسبال مرتبط باشد ورزشکاران احتمال کاهش در عملکرد ورزشی و قدرت شانه خود را احساس میکنند. درد یا ناراحتی نیز میتواند با برخی از فعالیتها مرتبط باشد، از جمله بلند کردن اشیاء به بالای سر.
دلیل اولیه درد
پارگی لابروم در اغلب اوقات ناشی از حرکات مکرر است، جایی که لابروم به مرور زمان فرسوده میشود و به همین دلیل، ممکن است مشخص کردن دقیق زمان شروع درد سخت باشد. ولی گاهی اوقات این آسیب دیدگی میتواند ناشی از ترومای حاد باشد، از جمله سقوط با دست کاملاً باز.
موقعیت درد
بیماران معمولاً این درد را همچون یک درد مبهم، عمیق و طولانی مدت توصیف میکنند که نمیتوان به دقت آن را مشخص کرد. احساس قفل کردن، از جای خود خارج شدن، صدا دادن یا ساییده شدن در شانه نیز ممکن است دیده شود.
این جزئیات میتواند به پزشک کمک کند تا مشکل شانه بیمار را مشخص کند.
معاینه فیزیکی
در طی معاینه فیزیکی، پزشک قدرت، ثبات و دامه حرکتی شانه بیمار را بررسی میکند. شاید سر و گردن نیز معاینه شود تا پزشک اطمینان حاصل کند که درد ناشی از "گیر افتادن عصب" نیست. چندین آزمایش بخصوص وجود دارد که پزشک میتواند برای تشخیص پارگی از آن بهره ببرد ولی تفکرات پزشکان در مورد قابلیت اعتماد به این آزمایشات برای تشخیص درست این عارضه متفاوت است. با معاینه جسمانی چندین مشکل وجود دارد: یک معاینه جسمانی نمیتواند دقیق باشد و چندین نوع پارگی لابروم وجود دارد که یک آزمایش نمیتواند نوع آن را تشخیص دهد. با توجه به این ابهامات، آزمایشات تصویری ممکن است تجویز شود.
آزمایشات تصویری
اسکن MRI در اغلب اوقات برای تشخیص پارگی SLAP و سایر آسیب دیدگیهای محتمل به عضلات، تاندونها، لیگامنتها و غضروف شانه به کار میرود. بخاطر ساختارهای زیاد روی هم و در هم بافته شده شانه، ممکن است اسکن MRI یک پارگی مختصر را نادیده بگیرد. همچنین ممکن است آرتروگرام MR یا تصویر کاذب رخ دهد، همانطور که در یکی از پژوهشها نشان داده شده است. اگرچه هیچ روش تصویربرداری بینقصی وجود ندارد، اسکن MRI میتواند بهترین ابزار (غیرتهاجمی) تصویری برای تشخیص پارگی SLAP باشد. گاهی اوقات پزشک عکس رادیولوژی نیز تجویز میکند. پارگی لابروم در عکس رادیولوژی مشخص نمیشود، زیرا لابروم متشکل از بافت نرم است ولی عکس رادیولوژی میتواند هرگونه مشکل شانه که مرتبط با استخوان باشد را تشخیص دهد یا از احتمالات خارج کند.
گزینههای درمانی برای پارگی لابروم
بیشتر پزشکان پارگی لابروم را در ابتدا با تکنیکهای غیر جراحی درمان میکنند و سپس رو به گزینههای جراحی میآورند. بالاتر از همه، درمان پارگی لابروم برای جلوگیری از دردهای دراز مدت و کاهش در فعالیت شانه است. چند گزینه درمانی وجود دارد که برای هر روش درمانی میتوان در نظر گرفت. درمان غیرجراحی معمولاً در ابتدا برای درمان پارگیهای لابروم تجویز میشود ولی تفکرات پزشکان در مورد میزان موفقیت این رژیم درمانی متفاوت است. بررسی یکی از پژوهشها نشان میدهد که این درمان معمولاً ناکارآمد است، مخصوصاً در بیماران با پارگی SLAP درجه ۱ یا ۴٫ پژوهش دیگری بحث میکند که درمان غیرجراحی میتوان در بخش اندکی از بیماران موفقیت آمیز باشد، خصوصاً در بیماران با پارگی SLAP درجه ۱ که در آن لابروم ساییده شده ولی جدا نشده است.
درمانهای بدون جراحی
داروهای ضد التهاب
از آنجایی که پارگیهای SLAP بیشتر در ورزشکارانی دیده میشود که در ورزشهای پرتابی یا بالا بردن فعالیت میکنند، حذف این حرکات میتواند اولین توصیه پزشکی باشد. داروهایی همچون ایبوپروفن را میتواند برای کاهش تورم و درد استفاده کرد.
فیزیوتراپی
در ابتدا تمام تلاشهای فیزیوتراپ با استفاده از استراحت، درمان با یخ و داروهای ضدالتهاب بر کاهش درد و تورم در ناحیه لابروم متمرکز است. سطحی از درمان توانبخشی نیز باید انجام شود زیرا دیده شده که بیثباتی شانه منجر به وخامت وضعیت پارگی لابروم به مرور زمان میشود. ورزشهایی که دامنه حرکتی و ثبات ناحیه شانه را افزایش میدهند نیز میتوانند بعد از خلاصی یافتن از درد شدید و تورم آغاز شوند. بلافاصله پس از شروع ورزشها، تمرینات استقامتی و برخی ورزشهای خاص نیز پی گرفته میشوند که کنترل بیمار بر عضلات گرداننده شانه (روتاتور کاف) و عضلات ناحیه تیغه شانه نیز تسهیل شود. بطور کلی شاید نیاز باشد تا برای مدت فیزیوتراپی انجام دهید. مدت زمان انجام این تمرینات حداقل ۴ الی ۶ هفته پیش از بازگشتن به تمرینات عادی شماست. وقتی که کاملاً از ناراحتیهای لابروم پاره خلاصی یافتید، پزشک به شما تمرینات خانگی فیزیوتراپی را نیز تجویز خواهد کرد که به شما در جلوگیری از وقوع مجدد این عارضه کمک میکند.
تمرینات بدنی
پزشک یا فیزیوتراپ شاید برخی تمرینات خاص را برای تقویت عضلات شانه و بهبود حرکت شانه با تمرینات کششی تجویز کنند. این نوه از تمرینات را میتوان برای ۳ تا ۶ ماه انجام داد.
کشش شانه
افراد درگیر با پارگی لابروم معمولاً در پشت شانه خود احساس خشکی دارند. حرکات کشش خوابیده شانه، انعطاف در این ناحیه را بهبود میبخشد.
مرحله اول: برای کشش شانه راست، ابتدا به پشت بخوابید. شانه راست خود را بصورت ۹۰ درجه باز کنید هم قد شانه. با نگاه داشتن شانه خود در همین حالت، روی شانه راست خود بچرخید. آرنج خود را ۹۰ درجه خم کنید. این وضعیت ابتدایی برای کشش خوابیده شانه است.
مرحله دوم: با استفاده از دست چپ خود، به آرامی ساعد دست راست را به سمت سطحی که روی آن دراز کشیدهاید فشار دهید تا وقتی که احساس کشیدگی قدرتمندی در شانه راست خود کردید. بیش از حد درد کشش را انجام ندهید.
مرحله سوم: این کشش را برای ۲۰ الی ۳۰ ثانیه حفظ کنید، سپس استراحت نمایید. این حرکت را ۳ بار تکرار کنید.
کشش چرخش به داخل
کشش چرخش به داخل توانایی شما را برای درآوردن تیشرت و شستن پشت خود افزایش میدهد. این حرکت را با وسایل خانه همچون دسته جارو یا حوله انجام دهید.
مرحله اول: چوبی را در پشت خود نگاه دارید و با هر دست یک انتهای آن را بگیرید. به آرامی چوب را با دست سالم خود بکشید تا زمانی که در شانه مخالف احساس کشیدگی کنید، نباید احساس درد داشته باشید.
مرحله دوم: این کشش را برای ۲۰ الی ۳۰ ثانیه حفظ کنید، سپس استراحت نمایید. این حرکت را سه بار تکرار کنید.
وقتی که لابروم پاره میشود، شانه دیگر به اندازه پیش از مصدومیت ثبات نخواهد داشت. تقویت عضلات اطراف شانه به شما کمک میکند تا هنگام حرکت دادن شانه، گوی را درون کاسه نگاه دارید.
چرخش خارجی
تمرینات چرخش خارجی، عضلاتی را تقویت میکند که بازوی شما را به خارج بدون حرکت میدهند.
مرحله اول: یک دمبل را دست گرفته و روی سمت سالم خود دراز بکشد. آرنج یالای خود را ۹۰ درجه خم کنید.
مرحله دوم: بازوی باالای خود را در پهلوی خود نگاه داشته و به آرامی ساعد خود را تا جای ممکن به سمت سقف بچرخانید. برای ۲ الی ۳ ثانیه در همین حالت بمانید.
مرحله سوم: به آرامی ساعد خود را به سمت شکم پایین بیاورید. این حرکت را ۱۰ بار و در سه ست متوالی تکرار کنید.
چرخش داخلی
تقویت عضلاتی که چرخش داخلی دست را انجام میدهند، توانایی شما را برای رساندن دست به پشت افزایش میدهد. این حرکت را در ابتدا به پشت انجام دهید تا وقتی قدرت عضلاتتان بهتر شود.
مرحله اول: به پهلوی مصدوم خود دراز بکشید در حالیکه یک دمبل را دست گرفتهاید. بازوی خود را بالا آورید تا وقتی که بصورت عمودی نسبت به بدنتان قرار گیرد.
مرحله دوم: آرنج خود را ۹۰ درجه خم کنید و ساعد خود را به پایین بیاورید تا وقتی که روی زمین قرار گیرد. این وضعیت ابتدایی شماست.
مرحله سوم: در حالیکه بازوی بالایی خود را متصل به زمین نگاه داشتهاید، به آرامی ساعد خود را بچرخانید تا وقتی که دستتان رو به سقف قرار گیرد. برای ۲ الی ۳ ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آرامی به وضعیت ابتدایی خود باز گردید.
مرحله چهارم: این حرکت را ۱۰ بار و در سه ست متوالی تکرار کنید.
تمرینات دور کردن
تمرینات دور کردن، توانایی شما را در بلند کردن بازو به طرفین افزایش میدهد.
مرحله اول: یک دمبل را دست گرفته و روی سمت سالم خود دراز بکشد. آرنج بالای خود را صاف نگاه دارید.
مرحله دوم: به آرامی آرنج ود را بلند کنید تا وقتی که دستتان رو به سقف قرار گیرد. برای ۲ الی ۳ ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آرامی بازوی خود را در کنار پهلوی خود قرار دهید.
مرحله سوم: این حرکت را ۱۰ بار و تا سه ست تکرار کنید.
******************************************************************************************
روش های درمانی بدون جراحی در کلینیک فوق تخصصی دردشناسی پروفسور سیروس مؤمن زاده:
درمان های نوین و تحصصی اوزون درمانی یا ازن تراپی
-
آخرین لیزرهای پرتوان نسل جدید
-
اوزون تراپی
-
فیزیوتراپی
-
تزریق اپیدورال
-
تریگرپوینت تراپی
-
کمربندهای طبی
-
رفلکسولوژی
-
RF یا رادیوفرکوانسی
-
در موارد نادر جراحی بسته ستون فقرات
هستند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه درمانهای غیر جراحی ارائه شده در کلینیک دردشناسی پروفسور سیروس مؤمن زاده و توضیحات مربوط به آنها به مقالات درمانهای بدون جراحی مراجعه کنید و در صورت تمایل به استفاده از این درمان های ترکیبی جامع و مدرن با کلینیک پروفسور مؤمنزاده تماس بگیرید.