درد در ناحیه پشت شانه، در بسیاری از موارد به‌جای مشکلات داخلی، از اختلالات عضلانی-اسکلتی یا مشکلات عصبی منشأ گرفته از ستون فقرات گردنی و فوق‌پشتی (cervicothoracic) ناشی می‌شود. این نوع درد می‌تواند حاد یا مزمن باشد و معمولاً در بیماران با سبک زندگی کم‌تحرک، آسیب‌های ورزشی، یا اختلالات ساختاری مهره‌ها دیده می‌شود.
شایع‌ترین علل درد پشت شانه
1. آسیب یا کشیدگی عضلات اسکاپولار (Scapular Strain)
به‌ویژه عضلات تراپز، لواتور اسکاپولا، رومبوئیدها
• علت: نشستن طولانی، حمل نادرست بار، حرکات تکراری
• درد در ناحیه بین کتف‌ها یا دقیقاً پشت شانه، با لمس یا حرکت تشدید می‌شود
2. درد ارجاعی از دیسک گردن (Cervical Radiculopathy)
• فشار روی ریشه‌های عصبی گردنی (C5 تا C7)
• درد به پشت شانه، بازو یا حتی تیغهٔ کتف می‌زند
• معمولاً همراه با بی‌حسی، گزگز یا ضعف عضلانی
3. درگیری مفصل فاست در ستون فقرات گردنی یا فوق‌پشتی (Cervicothoracic Facet Syndrome)
• فاست‌های مهره‌های گردن پایین یا بالای قفسه سینه درگیرند
• درد موضعی، عمقی و آزاردهنده پشت شانه یا بین دو کتف
• با خم و راست کردن یا چرخاندن گردن تشدید می‌شود
4. سندروم درد میوفاشیال (Myofascial Pain Syndrome)
• وجود نقاط ماشه‌ای (Trigger Points) در عضلات پشت شانه
• درد تیرکشنده، مبهم یا سوزشی در پشت شانه
• گاهی با اسپاسم عضلات یا سفتی ناحیه همراه است
5. گیر افتادگی عصب اسکاپولار داخلی (Dorsal Scapular Nerve Entrapment)
• درد موضعی در لبه داخلی کتف (پشت شانه)
• ضعف یا درد هنگام بالا بردن دست یا چرخاندن شانه
• کمتر شایع ولی در ورزشکاران دیده می‌شود
6. ناهنجاری‌های ساختاری ستون فقرات بالا (گردنی-پشتی)
• مانند کیفوز یا اسکولیوز خفیف در ناحیه تیغه‌های شانه
• باعث فشار مزمن روی عضلات و مفاصل پشتی می‌شود
• درد مزمن یا موقع کار با کامپیوتر
7. آرتروز مفاصل فاست گردنی پایین یا پشتی بالا
• فرسایش مفاصل بین مهره‌ای در افراد بالای ۴۰ سال
• درد پشت شانه، به‌ویژه صبح‌ها یا بعد از استراحت طولانی
• کاهش انعطاف‌پذیری گردن و شانه‌ها
روش‌های تشخیص درد پشت شانه:
• معاینه فیزیکی دقیق عضلات اسکاپولار و گردن
• بررسی دامنه حرکتی گردن و شانه
• MRI ستون فقرات گردنی یا پشتی
• تزریق تشخیصی مفاصل فاست یا نقاط ماشه‌ای
درمان درد پشت شانه از منشأ عضلانی-اسکلتی:
• تزریق نقاط ماشه‌ای یا مفاصل فاست
• بلوک عصبی یا لیزر درمانی در موارد مزمن
• اصلاح عادات روزانه (ارگونومی محیط کار)
• فیزیوتراپی تخصصی (Release، Dry Needling، تقویت عضلات گردنی/پشتی)
نتیجه‌گیری:
درد پشت شانه در اغلب موارد به‌جای بیماری‌های داخلی، به مشکلات ستون فقرات گردنی یا عضلات اطراف اسکاپولار برمی‌گردد. تشخیص دقیق و درمان هدفمند در کلینیک‌های درد یا نزد متخصص دردشناسی می‌تواند نتیجه مؤثری داشته باشد.