آرتروز به معنای التهاب مفصل می‌باشد. این عارضه موجب بروز درد و ورم در مفاصلی از بدن مانند مفصل زانو یا لگن و ران می‌شود. مفصل لگن و ران بسیار فعال و پرکار است. این مفصل حتی زمانی که شما خوابید وزن بسیار سنگینی را تحمل می‌کند. همچنین مفصل لگن وزن بدنتان را در هنگام ایستادن، راه رفتن، دویدن یا نشستن تحمل می‌کند. این عضو به شما اجازه می‌دهد تا بتوانید پایتان را به سمت عقب، جلو، بالا و پایین و یا به حالت چرخشی حرکت دهید. مفصل لگن و ران یکی از بزرگترین و باثبات‌ترین مفاصل بدن است بنابراین آرتروز مفصل لگن می‌تواند تأثیر گسترده‌ای بر روی بدن و زندگی روزمره‌تان داشته باشد.
اگر از درد آرتروز در ناحیه لگن و ران رنج می‌برید می‌دانید آرتروز لگن و ران چقدر دردناک است؛ اما آیا می‌دانستید که آرتروز انواع مختلفی دارد و بسته به نوع آن، نوع درد آن نیز متفاوت است؛ بنابراین دقیقاً به پزشکتان بگوید که در کجای مفصل احساس درد می‌کنید مشخص شدن محل درد سرنخی است برای تشخیص نوع آرتروزی که به آن مبتلا هستید و نشان می‌دهد که آیا اصلاً درد مفصل لگن به علت ابتلا به آرتروز است یا خیر.
متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی قصر از تکنیک‌های مختلف فیزیوتراپی، مانند ماساژ درمانی، الکتروتراپی، مگنت تراپی، شاک‌ویو تراپی، ورزش‌درمانی برای تقویت عضلات مفصل لگن و ران و کاهش درد و تورم ناشی شده از هر یک از انواع آرتروز استفاده می‌کنند.
علائم
علائم آرتروز لگن و ران معمولاً به آرامی شروع می‌شود و ممکن است این علائم فوراً نشان‌دهنده‌ی وجود مشکل در مفصل لگن و ران نباشد.
ممکن است شما در هنگام بلند شدن در صبح درد خفیفی را در کشاله ی، ران و باسن احساس کنید.
با پیشرفت عارضه‌ی آرتروز لگن و ران، حتی در زمان استراحت نیز در مفصل لگن و ران احساس درد می‌کنید.
دیگر علائمی که ممکن است با آنها مواجه شوید عبارتند از خشکی عضلات و دشواری در راه رفتن، نشستن یا برخاستن
همچنین ممکن است در چرخش یا کشش دادن به مفصل لگن احساس دشواری کنید که درنهایت این امر موجب می‌شود که فرد شروع به لنگیدن کند.
انواع آرتروز لگن انواع مختلفی از آرتروز وجود دارد که مفصل لگن و ران را تحت تأثیر قرار می‌دهند. در اینجا به شایع‌ترین انواع آرتروز اشاره شده است:
استئوآرتریت شایع‌ترین نوع آرتروز لگن و ران است. استئوآرتریت یا بیماری مفصلی پیشرونده در نتیجه‌ی فرسودگی و پارگی مفاصل ایجاد می‌گردد. استئوآرتریت ممکن است یک یا هر دو ران را درگیر کند.
آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی نوعی بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به بافت مفصل و دیگر قسمت‌های بدن حمله می‌کند. روماتیسم مفصلی غالباً مفاصل هر دو سمت بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند علاوه بر ران و لگن، هر جفت از مفاصل را درگیر نماید.
اسپوندلیت آنکیلوزان نوعی از روماتیسم مفصلی است که عمدتاً در ستون مهره در جایی که ستون مهره‌ها با استخوان لگن خاصره تلاقی پیدا می‌کند روی می‌دهد. ممکن است اسپوندلیت در لگن و ران نیز ایجاد شود.
لوپوس یک نوع بیماری خود ایمنی دیگر است که موجب بروز مشکلاتی در سراسر بدن می‌گردد ازجمله: بروز التهاب و درد در لگن و ران
آرتروز سپتیک یا عفونی نوعی آرتروز است که به علت عفونت مفصل ایجاد می‌شود
آرتروز ضربه‌ای یا تروماتیک ممکن است پس از وارد شدن یک ضربه‌ی شدید روی دهد.
علت و عوامل افزایش ریسک ابتلا به آرتروز لگن و ران
اگر در خانواده‌ی شما سابقه‌ی ابتلا به آرتروز وجود دارد، چاق هستید و اضافه‌وزن دارید یا اگر بیشتر از 50 سال سن دارید، احتمال اینکه شما نیز به آرتروز لگن و ران دچار شوید زیاد است. دیگر عوامل افزایش خطر ابتلا به آرتروز لگن و ران عبارتند از: آسیب دیدن لگن و ران در گذشته یا ابتلا به دیسپازی یا دررفتگی مادرزادی لگن. دیسپازی لگن وضعیتی است که به تغییر مکان مفصل لگن و ران مربوط می‌باشد. مفصل لگن مفصل گوی و کاسه‌ای است این مفصل انتهای استخوان بزرگ ران (سر فمورال) را به کاسه‌ی استخوان لگن خاصره متصل می‌کند در عارضه‌ی دیسپازی لگن، ممکن است گوی از درون کاسه به بیرون بلغزد و یا به‌طور نادرست و غیرعادی در کاسه‌ی مفصل قرار گیرد که این امر موجب فرسودگی و پارگی مفصل می‌شود. دیسپازی لگن ممکن است از هنگام تولد به علت نقص مادرزادی در فرد وجود داشته باشد و یا بعدها در زمان کودکی و یا حتی بزرگسالی روی دهد.
تشخی پزشک جهت تشخیص بیماریتان کار خود را با بررسی سابقه‌ی بیماری و معاینه‌ی جسمانی شروع می‌کند که طی آن عوامل بسیاری را مدنظر قرار می‌دهد. این عوامل شامل مواردی مثل سن، مفصل تحت تأثیر واقع‌شده، زمان شروع درد و علائم دیگری نظیر احساس خستگی، تب بسیار پایین و عضلات دارای درد می‌باشد. همچنین ممکن است پزشک انجام آزمایش خون را تجویز کند تا ببیند که آیا سیستم ایمنی بدنتان بیش‌ازحد فعال است یا خیر همچنین وی عکسبرداری اشعه ایکس را تجویز می‌کند تا به میزان آسیب‌دیدگی مفصل پی ببرد.
درمان
درمان خانگی
بیشتر استراحت کنید مخصوصاً در هنگام شعله‌ور شدن (حمله‌ی ناگهانی) علائم، فعالیت‌هایی که موجب بدتر شدن علائم موجود در شما می‌شوند را حذف یا کاهش دهید. تا زنان فروکش کردن درد و پیشگیری از بروز التهاب در آینده، به مفصل استراحت دهید.
کمپرس یخ / گرما جهت کاهش درد و خشکی مفصل، با استفاده از بطری آب گرم، حوله و یا لامپ مادون‌قرمز به مدت 15 دقیقه به‌صورت یک‌بار یا دو بار در روز بر روی مفصل گرما اعمال کنید.
کاهش وزن: وزن اضافه فشار بیشتری را بر روی لگن و ران و زانوها وارد می‌کند.
ایجاد تغییر در رژیم غذایی: تحقیقات نشان می‌دهد که رژیم غذایی غنی از اسیدهای چرب امگا 3 می‌تواند نشانه‌های آرتروز غضروف را کاهش دهد.
به‌طور منظم ورزش کنید: ثابت شده است که اگر ورزش‌های کم برخورد به‌طور منظم انجام شوند و همراه با یک برنامه‌ی کاهش وزن باشند می‌تواند به فرد کمک کند تا برای مدتی طولانی انجام عمل جراحی را به تأخیر بیندازد.
عصا و واکر
عصا و واکر گاهی می‌تواند فشار را از روی لگن و ران بردارد و با محافظت بیشتر از مفاصل، می‌تواند به کاهش درد استئوآرتریت کمک کند. عصا یا واکر می‌تواند در هنگامی‌که ایستاده‌اید از فشار روی مفصل لگن و ران بکاهد. همچنین با کمک به حفظ تعادل و توازن، خطر خوردن به زمین را کاهش می‌دهد.
دارو
اگر به بیماری آرتروز از نوع خود ایمنی مبتلا هستید جهت کنترل سیستم ایمنی بدن خود و جلوگیری از حمله‌ی سیستم ایمنی به مفاصل، به مصرف دارو نیاز دارید. این داروها عبارتند از:
داروی ضدروماتیسمی تعدیل‌کننده بیماری (DMARDs) که می‌تواند روند تخریب دائمی مفاصل را کند نماید.
داروهای تعدیل‌کننده واکنش‌های زیست‌شناختی که تولید التهاب را متوقف و خطر تخریب دائمی مفصل را کاهش می‌دهد.
تزریق استروئید
تزریق کورتیکوستروئید می‌توان موجب کاهش التهاب و تورم لگن شود که درنتیجه درد نیز کاهش می‌یابد؛ اما این مواد تزریقی ممکن است استخوان‌های اطراف مفصل را نازک کنند. همچنین این ماده ممکن است به‌طور موقتی درد را تسکین دهد.
درمان با پلاسمای غنی از پلاکت
برخی از ورزشکاران این روش درمانی را بر روی زانوی خود انجام داده‌اند. در این روش از خون خودتان نمونه‌گیری می‌شود تا پلاکت غلیظ شده از خون به دست آید. سپس پی آر پی (PRP) به غضروف ناحیه‌ی آسیب‌دیده تزریق می‌شود تا درد را تسکین و روند التیام را تسریع بخشد.
فیزیوتراپی
روش درمانی فیزیوتراپی می‌تواند به بیماران مبتلا به آرتروز در بازیابی قدرت و توان، کسب هماهنگی بهتر کمک کند و حرکت کردن را تسهیل، تعادل و توازن را بهبود بخشد، حالت ایستادن را بهتر، ثبات بدن را بیشتر، انعطاف‌پذیری آن را افزایش و درد لگن و ران را کاهش دهد. روش‌های فیزیوتراپی عبارتند از:
ماساژ درمانی
الکتروتراپی
التراسوند درمانی
مگنت تراپی
شاک‌ویو تراپی
شاک‌ویوتراپی فرایند درمان و التیام را بهبود می‌بخشد، با التهاب مبارزه می‌کند، درد لگن و تندرنس (حساس شدن نسبت به لمس) که از آرتروز لگن و ران ناشی می‌شود را از بین می‌برد. دستگاه اکسترا کورپورال شاک‌ویو تراپی مجموعه‌ای از پالس‌های صوتی پرانرژی و متمرکزی (امواج صوتی) را تولید می‌کند که درون پوست و بافت نرم نفوذ پیدا می‌کنند. زمانی که امواج به تراکم میان بافت از جمله به محل بافت نرم، تاندون‌ها، رباط‌ها، غضروف و استخوان می‌رسند انرژی که دارای امواج شوکی است آزاد می‌گردد و با بافت فعل‌وانفعالاتی را انجام می‌دهد و درنتیجه بر روی بافت تأثیرات مکانیکی و سلولی ایجاد می‌کند.
ورزش‌درمانی
انجام ورزش بسیار مهم است چراکه موجب افزایش لغزندگی مفاصل می‌شود و عضلات اطراف مفاصل را تقویت می‌کند و موجب می‌شود که تنش و فشار کمتری روی مفاصل وارد شود. انجام تمرین در جکوزی یا همان آب‌درمانی می‌تواند به میزان زیادی به درد و خشکی عضلات تسکین دهد. همچنین مطالعات نشان می‌دهند که ورزش از طریق کاهش درد و خشکی مفاصل و افزایش انعطاف‌پذیری بدن، تقویت عضلات و افزایش انرژی، به افراد کمک می‌کند. همچنین ورزش‌درمانی به کاهش وزن کمک می‌کند و احساس خوب تندرستی را به فرد منتقل می‌کند.
حرکات کششی
در اینجا به چند حرکت کششی مناسب اشاره شده است:
حفظ تعادل با پای کشیده
این حرکت همانند تمرین با این تفاوت که در حالت ایستاده انجام می‌شود. جهت حمایت از بدن، یک دست خود را در امتداد دیوار قرار دهید.
تشخیص و آزمایش
پزشک جهت تشخیص بیماریتان کار خود را با بررسی سابقه‌ی بیماری و معاینه‌ی جسمانی شروع می‌کند که طی آن عوامل بسیاری را مدنظر قرار می‌دهد. این عوامل شامل مواردی مثل سن، مفصل تحت تأثیر واقع‌شده، زمان شروع درد و علائم دیگری نظیر احساس خستگی، تب بسیار پایین و عضلات دارای درد می‌باشد. همچنین ممکن است پزشک انجام آزمایش خون را تجویز کند تا ببیند که آیا سیستم ایمنی بدنتان بیش‌ازحد فعال است یا خیر همچنین وی عکسبرداری اشعه ایکس را تجویز می‌کند تا به میزان آسیب‌دیدگی مفصل پی ببرد.
درمان
درمان خانگی
بیشتر استراحت کنید مخصوصاً در هنگام شعله‌ور شدن (حمله‌ی ناگهانی) علائم، فعالیت‌هایی که موجب بدتر شدن علائم موجود در شما می‌شوند را حذف یا کاهش دهید. تا زنان فروکش کردن درد و پیشگیری از بروز التهاب در آینده، به مفصل استراحت دهید.
کمپرس یخ / گرما جهت کاهش درد و خشکی مفصل، با استفاده از بطری آب گرم، حوله و یا لامپ مادون‌قرمز به مدت 15 دقیقه به‌صورت یک‌بار یا دو بار در روز بر روی مفصل گرما اعمال کنید.
کاهش وزن: وزن اضافه فشار بیشتری را بر روی لگن و ران و زانوها وارد می‌کند.
ایجاد تغییر در رژیم غذایی: تحقیقات نشان می‌دهد که رژیم غذایی غنی از اسیدهای چرب امگا 3 می‌تواند نشانه‌های آرتروز غضروف را کاهش دهد.
به‌طور منظم ورزش کنید: ثابت شده است که اگر ورزش‌های کم برخورد به‌طور منظم انجام شوند و همراه با یک برنامه‌ی کاهش وزن باشند می‌تواند به فرد کمک کند تا برای مدتی طولانی انجام عمل جراحی را به تأخیر بیندازد.
عصا و واکر
عصا و واکر گاهی می‌تواند فشار را از روی لگن و ران بردارد و با محافظت بیشتر از مفاصل، می‌تواند به کاهش درد استئوآرتریت کمک کند. عصا یا واکر می‌تواند در هنگامی‌که ایستاده‌اید از فشار روی مفصل لگن و ران بکاهد. همچنین با کمک به حفظ تعادل و توازن، خطر خوردن به زمین را کاهش می‌دهد.
دارو
اگر به بیماری آرتروز از نوع خود ایمنی مبتلا هستید جهت کنترل سیستم ایمنی بدن خود و جلوگیری از حمله‌ی سیستم ایمنی به مفاصل، به مصرف دارو نیاز دارید. این داروها عبارتند از:
داروی ضدروماتیسمی تعدیل‌کننده بیماری (DMARDs) که می‌تواند روند تخریب دائمی مفاصل را کند نماید.
داروهای تعدیل‌کننده واکنش‌های زیست‌شناختی که تولید التهاب را متوقف و خطر تخریب دائمی مفصل را کاهش می‌دهد.
تزریق استروئید
تزریق کورتیکوستروئید می‌توان موجب کاهش التهاب و تورم لگن شود که درنتیجه درد نیز کاهش می‌یابد؛ اما این مواد تزریقی ممکن است استخوان‌های اطراف مفصل را نازک کنند. همچنین این ماده ممکن است به‌طور موقتی درد را تسکین دهد.
درمان با پلاسمای غنی از پلاکت
برخی از ورزشکاران این روش درمانی را بر روی زانوی خود انجام داده‌اند. در این روش از خون خودتان نمونه‌گیری می‌شود تا پلاکت غلیظ شده از خون به دست آید. سپس پی آر پی (PRP) به غضروف ناحیه‌ی آسیب‌دیده تزریق می‌شود تا درد را تسکین و روند التیام را تسریع بخشد.
فیزیوتراپی
روش درمانی فیزیوتراپی می‌تواند به بیماران مبتلا به آرتروز در بازیابی قدرت و توان، کسب هماهنگی بهتر کمک کند و حرکت کردن را تسهیل، تعادل و توازن را بهبود بخشد، حالت ایستادن را بهتر، ثبات بدن را بیشتر، انعطاف‌پذیری آن را افزایش و درد لگن و ران را کاهش دهد. روش‌های فیزیوتراپی عبارتند از:
ماساژ درمانی
الکتروتراپی
التراسوند درمانی
مگنت تراپی
شاک‌ویو تراپی
شاک‌ویوتراپی فرایند درمان و التیام را بهبود می‌بخشد، با التهاب مبارزه می‌کند، درد لگن و تندرنس (حساس شدن نسبت به لمس) که از آرتروز لگن و ران ناشی می‌شود را از بین می‌برد. دستگاه اکسترا کورپورال شاک‌ویو تراپی مجموعه‌ای از پالس‌های صوتی پرانرژی و متمرکزی (امواج صوتی) را تولید می‌کند که درون پوست و بافت نرم نفوذ پیدا می‌کنند. زمانی که امواج به تراکم میان بافت از جمله به محل بافت نرم، تاندون‌ها، رباط‌ها، غضروف و استخوان می‌رسند انرژی که دارای امواج شوکی است آزاد می‌گردد و با بافت فعل‌وانفعالاتی را انجام می‌دهد و درنتیجه بر روی بافت تأثیرات مکانیکی و سلولی ایجاد می‌کند.
ورزش‌درمانی
انجام ورزش بسیار مهم است چراکه موجب افزایش لغزندگی مفاصل می‌شود و عضلات اطراف مفاصل را تقویت می‌کند و موجب می‌شود که تنش و فشار کمتری روی مفاصل وارد شود. انجام تمرین در جکوزی یا همان آب‌درمانی می‌تواند به میزان زیادی به درد و خشکی عضلات تسکین دهد. همچنین مطالعات نشان می‌دهند که ورزش از طریق کاهش درد و خشکی مفاصل و افزایش انعطاف‌پذیری بدن، تقویت عضلات و افزایش انرژی، به افراد کمک می‌کند. همچنین ورزش‌درمانی به کاهش وزن کمک می‌کند و احساس خوب تندرستی را به فرد منتقل می‌کند.