مفصل استرنوکلاویکولار یک ساختار آناتومیک حیاتی است که در محل اتصال جناغ سینه (استخوان سینه) و ترقوه (استخوان ترقوه) قرار دارد. این مفصل به عنوان یک مفصل زینی طبقه بندی می شود که دامنه وسیعی از حرکت از جمله بالا بردن، فرورفتگی، کشیده شدن و عقب کشیدن کمربند شانه را امکان پذیر می کند. ساختار و عملکرد منحصر به فرد آن نقش مهمی در ثبات و تحرک شانه ایفا می کند و آن را برای فعالیت های مختلف اندام فوقانی ضروری می کند.
درک Subluxation
سابلاکساسیون به دررفتگی جزئی مفصل اشاره دارد که در آن سطوح مفصلی نامرتب هستند اما به طور کامل از هم جدا نیستند. در مورد مفصل استرنوکلاویکولار، سابلوکساسیون زمانی رخ می دهد که ترقوه تا حدی از موقعیت طبیعی خود نسبت به جناغ خارج شود. این وضعیت می تواند منجر به درد، بی ثباتی و محدودیت های عملکردی در شانه و اندام فوقانی شود.
علل سابلوکساسیون استرنوکلاویکولار
سابلوکساسیون استرنوکلاویکولار می تواند ناشی از عوامل متعددی باشد. شایع ترین علت تروما، مانند زمین خوردن، ضربه مستقیم به شانه یا آسیب های ورزشی است. علاوه بر این، فشار مکرر ناشی از فعالیت های بالای سر یا بلند کردن اجسام سنگین می تواند رباط ها و ساختارهای حمایت کننده از مفصل را ضعیف کند. تغییرات دژنراتیو مانند آرتریت نیز ممکن است به بی ثباتی در افراد مسن کمک کند.
علائم و ارائه بالینی
افراد مبتلا به سابلوکساسیون استرنوکلاویکولار معمولاً درد موضعی در مفصل را تجربه می کنند که ممکن است با حرکت بدتر شود. علائم دیگر می تواند شامل تورم، حساسیت، و تغییر شکل قابل توجه یا برجستگی غیر طبیعی ترقوه باشد. بیماران همچنین ممکن است دامنه حرکتی محدود در شانه و مشکل در انجام فعالیتهای روزانه را که شامل رسیدن یا بلند کردن میشوند گزارش کنند.
معاینه فیزیکی
معاینه فیزیکی کامل برای تشخیص سابلوکساسیون استرنوکلاویکولار ضروری است.پزشکان ناحیه آسیب دیده را از نظر حساسیت، تورم و بدشکلی ارزیابی می کنند. آنها همچنین ممکن است دامنه حرکت و قدرت شانه و اندام فوقانی را ارزیابی کنند. آزمایشهای ویژه، مانند لمس مفصل استرنوکلاویکولار، میتواند به تعیین میزان آسیب کمک کند و مراحل تشخیصی بعدی را راهنمایی کند.
مطالعات تصویربرداری برای تشخیص
مطالعات تصویربرداری نقش مهمی در تایید تشخیص سابلوکساسیون استرنوکلاویکولار ایفا می کند. اشعه ایکس معمولاً روش تصویربرداری خط اول است که به پزشکان اجازه می دهد تا هم ترازی ترقوه و جناغ را تجسم کنند. در برخی موارد، توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) ممکن است برای ارزیابی آسیبهای بافت نرم، یکپارچگی رباط و وضعیت کلی مفصل ضروری باشد.
گزینه های درمان
اکثر موارد سابلوکساسیون استرنوکلاویکولار را می توان به طور موثر با درمان محافظه کارانه مدیریت کرد. این رویکرد ممکن است شامل استراحت، استفاده از یخ برای کاهش تورم و استفاده از داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) برای کاهش درد باشد. فیزیوتراپی اغلب برای تقویت عضلات اطراف، بهبود دامنه حرکتی و بازیابی توانایی های عملکردی توصیه می شود.
در مواردی که سابلوکساسیون شدید باشد، ممکن است نیاز به مداخله جراحی می باشد. گزینههای جراحی میتواند شامل روشهای تثبیت مفصل، مانند بازسازی رباط یا استفاده از لنگر برای محکم کردن ترقوه به جناغ باشد. انتخاب روش جراحی به ماهیت خاص آسیب و شرایط فردی بیمار بستگی دارد.
توانبخشی پس از درمان
توانبخشی پس از درمان سابلوکساسیون استرنوکلاویکولار برای بهبود موفقیت آمیز بسیار مهم است. یک برنامه توانبخشی ساختاریافته معمولاً با تمرینات دامنه حرکتی ملایم شروع می شود و در صورت تحمل به تمرینات تقویتی پیشرفت می کند. هدف بازگرداندن عملکرد کامل و جلوگیری از عود آسیب است. اغلب به بیماران توصیه می شود که از فعالیت هایی که ممکن است در مرحله بهبودی اولیه فشار زیادی بر مفصل وارد کنند، اجتناب کنند.
پیش آگهی برای افراد مبتلا به سابلوکساسیون استرنوکلاویکولار به طور کلی مطلوب است، به ویژه با درمان مناسب. اکثر بیماران بسته به شدت آسیب و اثربخشی توانبخشی می توانند انتظار داشته باشند که ظرف چند هفته تا چند ماه به فعالیت های عادی خود بازگردند. مداخله زودهنگام و رعایت پروتکل های توانبخشی عوامل کلیدی موثر بر نتایج بهبود هستند.
پیشگیری از سابلوکساسیون استرنوکلاویکولار شامل بررسی عوامل خطر مرتبط با این بیماری است. افرادی که در ورزش یا فعالیت هایی که استرس را روی شانه وارد می کنند، باید روی تکنیک های مناسب، تمرینات قدرتی و آمادگی برای افزایش ثبات مفصل تمرکز کنند. علاوه بر این، استفاده از وسایل حفاظتی در طول فعالیت های پرخطر می تواند به کاهش احتمال آسیب های تروماتیک کمک کند.
سابلوکساسیون استرنوکلاویکولار وضعیتی است که می تواند به طور قابل توجهی بر عملکرد شانه و کیفیت کلی زندگی تأثیر بگذارد. درک آناتومی، علل، علائم و گزینه های درمانی برای مدیریت موثر ضروری است. اگر مشکوک هستید که این بیماری را دارید یا علائم مرتبطی را تجربه می کنید، مهم است که برای تشخیص دقیق و یک برنامه درمانی مناسب برای تسهیل بهبودی و بازیابی عملکرد، توسط پزشک متخصص دردشناسی ویزیت شوید.
منبع: orthoinfo.aaos.org