درد گردن یکی از شایع‌ترین مشکلات اسکلتی-عضلانی در جهان است که می‌تواند عملکرد روزانه افراد را به شدت مختل کند. گردن به دلیل ساختار پیچیده‌اش شامل مهره‌ها، عضلات، اعصاب، رباط‌ها و دیسک‌ها، مستعد آسیب‌های مختلفی است. برای درمان مؤثر این دردها، ابتدا باید منبع و نوع آن را به‌درستی تشخیص داد. در این مقاله با شاخه‌های مختلف درد گردن آشنا می‌شویم.
۱. درد عضلانی (Muscular Pain)
شایع‌ترین نوع گردن‌درد، ناشی از گرفتگی یا کشیدگی عضلات گردن و شانه است.
علل:
• نشستن طولانی در وضعیت نادرست (مثلاً پشت کامپیوتر)
• خوابیدن با بالش نامناسب
• استرس و تنش‌های روانی
• حرکات ناگهانی گردن
علائم:
• سفتی و گرفتگی در عضلات گردن
• درد خفیف تا متوسط، به‌ویژه در انتهای روز
۲. درد مفصلی (Facet Joint Pain)
این درد از مفاصل فاست در ستون فقرات گردنی منشأ می‌گیرد.
علل:
• آرتروز گردن
• حرکات تکراری گردن یا ساییدگی مفاصل
علائم:
• درد هنگام چرخش گردن
• ممکن است به پشت سر یا شانه‌ها منتشر شود
۳. درد دیسکی یا دیسکوژنیک (Discogenic Pain)
ناشی از آسیب، تخریب یا خشک شدن دیسک‌های بین‌مهره‌ای گردن است.
علل:
• افزایش سن (دژنراسیون)
علائم:
• درد موضعی یا تیرکشنده
• ممکن است با حرکت یا فشار گردن تشدید شود
۴. درد ریشه عصبی (Cervical Radiculopathy)
در اثر فشار بر ریشه‌های عصبی در ناحیه گردن ایجاد می‌شود.
علل:
• فتق دیسک گردنی
• تنگی کانال نخاعی
علائم:
• درد تیرکشنده به شانه، بازو یا دست
۵. سردرد گردنی (Cervicogenic Headache)
نوعی سردرد است که از ناحیه گردن منشاء می‌گیرد.
علل:
• آرتروز مفاصل گردنی
• آسیب عضلات یا رباط‌های پشت گردن
علائم:
• شروع درد از پشت سر و گسترش به نواحی پیشانی یا گیجگاه
• تشدید درد با حرکت گردن
۶. درد ناشی از آسیب یا تروما
در نتیجه تصادفات، سقوط یا ضربه مستقیم به گردن ایجاد می‌شود.
شایع‌ترین مثال:
• آسیب “شلاقی” (Whiplash): حرکتی ناگهانی و شدید به جلو و عقب که اغلب در تصادف خودرو رخ می‌دهد.
علائم:
• درد، سفتی گردن، سردرد، گاهی سرگیجه
۷. درد ناشی از بیماری‌های سیستمیک یا التهابی
برخی بیماری‌های مزمن می‌توانند گردن را درگیر کنند.
علل:
• آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی)
• اسپوندیلیت آنکیلوزان
• مننژیت (عفونت پرده‌های مغز و نخاع)
علائم:
• درد مداوم همراه با سایر علائم عمومی: تب، خستگی، خشکی صبحگاهی، سردرد
۸. درد ناشی از توده‌ها یا تومورها
نادر ولی مهم؛ برخی تومورها یا ضایعات نخاعی می‌توانند باعث درد گردن شوند.
علائم هشدار:
• درد پایدار و پیشرونده
• کاهش وزن بی‌دلیل
• تب، تعریق شبانه
• علائم عصبی پیشرونده (بی‌حسی، ضعف، بی‌اختیاری)
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت وجود علائم زیر، مراجعه به پزشک ضروری است:
• درد مداوم بیش از ۷ روز
• بی‌حسی، گزگز یا ضعف در دست‌ها
• تب، کاهش وزن یا تعریق شبانه
• سابقه تصادف یا ضربه شدید
• اختلال در کنترل ادرار یا مدفوع
شناخت شاخه‌های مختلف درد گردن به ما کمک می‌کند تا علت آن را بهتر تشخیص داده و درمان مناسب‌تری انتخاب کنیم. برخی از دردها ممکن است تنها با تغییر سبک زندگی و ورزش برطرف شوند، در حالی که برخی دیگر نیاز به مداخله پزشکی دارند. در صورت تداوم درد یا همراهی با علائم عصبی، حتماً به متخصص دردشناسی مراجعه کنید.